Over informatiespecialisten en datajournalistiek

Dat het vak van informatiespecialist en dat van journalist enkele overlapgebieden hebben, dat wist ik wel. Toen ik begin jaren 90 begon met wat toen nog de BDI (bibliotheek) opleiding was bestond een deel van de eerstejaars uit studenten die waren uitgeloot voor de opleiding Journalistiek. Zij deden de bibliotheekopleiding omdat er dan enkele vrijstellingen te verdienen waren als ze het jaar daarop wel ingeloot zouden worden en inderdaad, na dat eerste jaar vertrokken vele klasgenoten in schijnbare opluchting dat ze de opleiding ook daadwerkelijk konden verlaten. Ik denk dat we allen wat minder overtuigd waren dat er overlap bestond tussen de beide vakgebieden want de beelden die we allemaal hadden bij zowel bibliothecarissen als journalisten, die waren toch wel extreem verschillend.

Inmiddels zijn we twintig jaar verder en hebben beide beroepen en vakgebieden niet meer de allure van vroeger. De digitalisering heeft veel veranderd en hebben bibliotheken/bibliothecarissen het net zo lastig met hun rol en bestaansrecht als de traditionele media/journalisten. Maar als het gaat om omgaan met nieuwe media en grote hoeveelheden digitale informatie lijken de twee vakgebieden dichter bij elkaar te komen dan ooit.

Daar werd ik me pas echt van bewust begin oktober bij de OIN bijeenkomst over Olympische Spelen en topsportdata. Daar zaten niet alleen informatiespecialisten zich te verlekkeren aan de tools waarmee gigantische hoeveelheden sportdata verwerkt, geanalyseerd, gevisualiseerd en gepresenteerd konden worden. Er zaten ook enkele studenten in de zaal die datajournalistiek studeerden en die vanuit hun eigen perspectief minstens zo geïnteresseerd waren. Ik kon me wel een beeld vormen van wat datajournalistiek zou moeten inhouden maar had er tot dat moment nog eigenlijk nooit over gehoord.

Een beetje informatiespecialist (en datajournalist vermoedelijk ook) gaat dan googelen en ik kwam uit op een hele handige serie artikelen bij de Nieuwe Reporter over datajournalistiek (deel 1/deel 2/deel 3/deel 4). De datajournalist is op zoek naar nieuws door enorme databestanden te analyseren en visualiseren. Een vorm van onderzoeksjournalistiek die vooral ‘bekendheid’ kreeg door nieuws nav de gigantische berg informatie van Wikileaks en de Nederland van Boven tv reeks waarin een constante stroom met gegevens naadloos verwerkt werd.

Dus de datajournalist is geïnteresseerd in dataverzamelingen, open data, om daar nieuws van te maken en het te gebruiken als onderbouwing daarbij. Informatiespecialisten zijn ook geïnteresseerd in dataverzamelingen maar meer in het tot stand brengen van die verzamelingen. Hoe organiseer je het, hoe structureer je het, hoe kun je die data hergebruiken in andere informatiesystemen enz.  Een ander doel, een ander perspectief maar met enorme overlap in interesses.

Zowel informatiespecialisten als datajournalisten verdiepen zich in grote hoeveelheden data. Om andere redenen en met andere doelen maar allebei met belangen om data zoveel mogelijk online beschikbaar te krijgen. Je zou toch bijna willen dat je even aan die eerstejaars studenten van de bibliotheekopleiding in de jaren 90 kon vertellen wat er nog op ons af zou komen in onze vakgebieden. Data verbroedert ;-)

Verder lezen: Handboek datajournalistiek door Henk van Ess en Hille van der Kaa // Datajournalistiek.nl blog

#