Cardbox is nu gratis te gebruiken: toen kaartjes, indexen en macro’s maken nog heel gewoon was

Gisteren zag ik een persbericht in de mail voorbij komen dat vanaf nu Cardbox (versie 3.1) gratis te downloaden en te gebruiken is. Het bericht ging verder in op de recente features van het dertig jaar oude programma zonder verder uit te leggen wat precies de mogelijkheden waren maar dat hoefde ook helemaal niet. Alleen al de naam Cardbox bracht me meteen twintig jaar terug in de tijd toen het nog niet zo eenvoudig was om ‘even snel’ een database of uitgebreide lijst in elkaar te zetten met een gratis online tooltje.

Ik liep stage in het begin van de jaren 90 bij een ingenieursbureau waar de bibliotheek in de kelder van het pand ondergebracht was. Zoals dat wel vaker het geval was (en is) beschikte de bibliotheek ternauwernood over een ICT budget en dat betekende dat ze hun hele collectie van o.a. rapporten, boeken en tijdschriftartikelen zelf beschreven hadden in Cardbox Plus. Zoals de naam al verraadt is de essentie van Cardbox dat je eigenlijk digitale kaartjes ontwerpt en vervolgens invult. Het is de stricte zin van het woord een databaseprogramma maar dan wel eentje waarmee je alleen platte databases kon maken. Geen ingewikkelde relationele databases, nee, je begint met het maken van een basisformat, een kaartje met velden die je wilt gebruiken, en dat ging je dan record voor record -kaartje voor kaartje- invullen. Dat klinkt simplistisch en vergeleken met andere databasesoftware was dat misschien ook wel zo maar het werkte verrassend prettig. Cardbox Plus indexeerde namelijk simpelweg alles wat je wilde maar je kon tijdens het invoeren gewoon willekeurige termen alsnog opnemen of uitsluiten uit de indexen. Ook als je achteraf aanpassingen wilde maken aan het basisformat, dan kon dat zonder problemen. Lekker prutsen met indexen en macro’s maken om dingetjes automatisch te laten doen. In DOS.

Ik wist nog bijna niets van computers maar zelfs ik vond het een makkelijk te gebruiken programma. Zo gemakkelijk dat ik nog jaren daarna mijn eigen lijstjes en digitale kaartenbakjes bijhield in Cardbox Plus. Tot ik op een gegeven moment afscheid nam van het programma toen Windows 95 uit kwam en het niet meer zo handig was om veel DOS programma’s te blijven gebruiken. Voordat ik het wist waren er twintig jaar voorbij gegaan ;)

Nu is de Windows versie, de Professional Edition, van Cardbox dus gratis te downloaden. Mijn lijstjes blijven gewoon in Evernote staan maar ik kon het toch niet nalaten om te proberen of ik die bestanden nog kon openen die ik met de oude versie gemaakt had. En ja hoor, daar kwam mijn adreslijst weer te voorschijn, net als mijn eerste catalogusje met 496 boeken. Het zag er ook uit alsof ze twintig jaar geleden gemaakt waren.

Toen kaartjes, indexen en macro’s maken nog heel gewoon was.

#