Afbeeldingen zoeken: CC Search (september 2018 update)

Het valt nog niet mee om geschikte afbeeldingen of foto’s te vinden op internet voor je blog, website of presentatie. Er is veel te doen over auteursrechten op foto’s en je kunt problemen krijgen als je niet goed oplet en de verkeerde foto op je site gebruikt. Toch zijn er veel fotosites waar je goede foto’s kunt vinden die je ook daadwerkelijk mag gebruiken omdat rechthebbenden vooraf toestemming gegeven hebben. Dat kunnen betaalde stockfotosites zijn die je een gebruiksrecht voor een foto verkopen maar ook gratis fotosites die je middels een licentie toestemming geven voor (commercieel) hergebruik van foto’s.

Op dit blog vind je een overzicht van fotosites die ik besproken heb omdat ze allemaal goede foto’s bevatten zonder verstopte reclames en pogingen om je zo snel mogelijk naar de dure foto’s te verwijzen.

CC Search (september 2018 beta update)

In februari 2017 besprak ik al de eerste versie van CC Search, een zoekmachine die ontwikkeld is door de Creative Commons organisatie en waarmee je meerdere bestaande collecties met foto’s in één keer kan doorzoeken. Foto’s die voorzien zijn van een CC-licentie.

De CC Search beta is een nieuwe versie van de bestaande CC Search tool die al jaren aangeboden wordt op https://search.creativecommons.org. De oorspronkelijke CC Search is een meta-zoekmachine die je laat kiezen uit diverse (soorten) bronnen zoals muziek (o.a. ccMixter en Soundcloud), media (o.a. Europeana en Wikimedia) of afbeeldingen (o.a. Flickr en Pixabay). Je typt daar een zoekactie in en de meta-zoekmachine voert die zoekactie vervolgens uit bij de bronnen die je hebt aangevinkt.

Dat werkt redelijk maar het probleem is dat al die verschillende sites hele verschillende manieren hebben om duidelijk te maken of en welke CC-licentie er aan een werk gekoppeld is en dat je per gevonden zoekresultaat nog steeds moet controleren of de CC-licentie klopt.

De CC Search beta op https://ccsearch.creativecommons.org verhelpt dit probleem en kiest er voor om rechtstreeks met behulp van een API te koppelen met de bronnen zodat er een uniforme manier van zoeken en weergeven ontstaat. Om het ook uniform te kunnen houden is er eveneens voor gekozen om CC Search te beperken tot alleen bronnen met afbeeldingen. Dat is ook logisch want het wordt geschat dat, van de meer dan 1 miljard werken met een CC-licentie op internet, de helft foto’s en afbeeldingen zijn.

In februari 2017 begon CC Search met een vijftal bronnen (500px, Flickr, Metropolitan Museum of Art, New York Public Library en het Rijksmuseum) maar de update van deze maand breidt dit aantal fors uit terwijl ook 500px – die gestopt is met het aanbieden van CC foto’s – natuurlijk verwijderd is.

Vanaf deze maand doorzoek je met CC Search de volgende bronnen:

Bron	URL	# CC Licensed Works
Animal Diversity Web	https://animaldiversity.org/	14.839
Behance	https://www.behance.net/	5.245.785
Deviantart	https://www.deviantart.com/	206.506
Digitalt Museum	https://digitaltmuseum.org/	88.970
Encyclopedia of Life	http://eol.org/	547.488
Flickr	https://www.flickr.com/	426.214
Flora-On	http://flora-on.pt/	26.498
Geograph UK	http://www.geograph.org.uk/	1.018.560
IHA Holiday Ads	http://www.iha.com/	2.058.272
McCord Museum	http://www.musee-mccord.qc.ca/en/	108.800
The Metropolitan Museum of Art	https://www.metmuseum.org/	96.260
Museums Victoria	https://collections.museumvictoria.com.au/	64.719
Science Museum – UK	https://www.sciencemuseum.org.uk/	14.280

Zoeken met CC Search

De zoekinterface is flink veranderd sinds vorig jaar. Je kunt nu niet meer vooraf de bronnen selecteren (je doorzoekt nu alles en kunt pas daarna filteren) en de eenvoudige zoekbalk is nu omgeven door een voorbeeldfoto met CC-licentie.

Een eenvoudige zoekactie als ‘books’ levert ruim 9000 foto’s op die je eventueel nog kunt filteren (met de knop rechtsboven) op collectie, specifieke CC-licentie of het licentietype.

Bij collectie zijn (nog) niet alle bronnen opgenomen dus deze is daarom ook niet heel erg nuttig. Dat geldt ook voor het kiezen van een specifieke CC-licentie tenzij je een heel concreet en afgebakend gebruik voor ogen hebt. Licentie type daarentegen is heel handig want hier kun je bijvoorbeeld alle publiek domein foto’s (die over het algemeen erg oud zijn) eruit filteren maar ook juist alleen de foto’s overhouden die je commercieel mag gebruiken of die je mag bewerken.

Wat kun je met de gevonden foto’s en afbeeldingen?

Bij een CC-licentie staat hergebruik centraal en het is dus niet vreemd dat CC Search dit ook benadrukt. Onder elke gevonden foto of afbeelding wordt de titel, maker, licentie en bron vermeld [1]. Via de bronlink kun je ook meteen door naar de oorspronkelijke pagina in de bron zelf om te controleren of het echt wel klopt voordat je een foto bijvoorbeeld commercieel wilt gebruiken. CC Search waarschuwt in een balk onderin elk zoekresultaat ook dat ze niet kunnen garanderen dat een gevonden foto ook daadwerkelijk de CC-licentie (nog) heeft en dat je altijd moet controleren voordat je het gebruikt.

In de oude versie van CC Search werden de tags overgenomen als ze aanwezig waren in het bronbestand en kon je deze zelf aanvullen. Met behulp van een extern bedrijf worden nu alle geïndexeerde foto’s zelf automatisch voorzien van een flinke voorraad tags [2] waardoor je ook gemakkelijk verder kunt zoeken en doorklikken naar nieuwe zoekresultaten als je een interessante foto gevonden hebt.

Heb je de foto gevonden die je zocht (en heb je gecontroleerd of de CC-licentie klopt)? Bij ‘Photo attribution’ wordt al meteen een naamsvermelding weergegeven die linkt naar de titel, maker en licentie [3], en die je met één klik kunt kopiëren als tekst of als HTML zodat je die kunt plakken op je site, blog of andere plaats waar je de foto/afbeelding wilt gebruiken.

Conclusie

Er zijn ondertussen tientallen goede fotosites met een zeer uiteenlopend aanbod, zowel qua omvang als kwaliteit. Het is dan ook geen sinecure om te kiezen welke je wilt gebruiken want je gaat vast geen twintig sites aflopen om ‘even snel’ een foto te vinden voor een blogpost. Hoewel CC Search al die verschillende sites zeker niet overbodig maakt – Unsplash, Pixabay en StockSnap blijven favoriet bij mij – is het wel superhandig om al die miljoenen foto’s met een CC-licentie op één plek bij elkaar te hebben.

Alleen de mogelijkheid om in één makkelijke zoekmachine het aanbod van Flickr van foto’s-met-CC-licenties te kunnen doorzoeken maakt CC Search al de moeite waard. Dat je ook nog met 1 klik de correcte naamsvermelding kunt kopiëren is een fijne bonus omdat die het net wat makkelijker maakt om foto’s opnieuw te gebruiken.

CC Search blijft een beta waar Creative Commons nog aan blijft sleutelen maar deze update maakt een mooie en handige zoekmachine nog een stuk beter dankzij de uitbreiding van bronnen en de verbeterde zoekmogelijkheden met tags.

#