boeken Archives

De leesdoelen voor 2020

Een nieuw jaar op Vakblog betekent dat ik allereerst iedereen de beste wensen wil doen voor dit jaar. Hoewel er privé nog heel veel speelt zal ik vanaf vandaag weer af en toe gaan schrijven hier. En de eerste blogpost van het nieuwe jaar is traditioneel een kort overzichtje van de leesdoelen die ik me elk jaar weer opnieuw stel. Doe gezellig mee zou ik zeggen.

Leesdoelen in je leven

Ik vind het heerlijk om bij te houden wat ik lees en om lijstjes te maken van boeken die ik (ooit) nog eens zou willen lezen. Dat doe ik sinds jaar en dag via Goodreads – een soort sociaal netwerk voor boekenliefhebbers – en ondanks het feit dat het een Amerikaanse site is vind je er de Nederlandse titels zonder problemen. En als ik ze onverhoopt niet kan vinden dan voeg ik ze gewoon zelf toe.

Hoewel lezen op zich geen groepsactiviteit is, heb ik de afgelopen jaren gemerkt dat het ‘sociaal lezen’ heel stimulerend werkt om ook daadwerkelijk meer te gaan lezen. Andere mensen laten weten welke boeken je leest, de reviews en beoordelingen van anderen lezen en natuurlijk lekker lijstjes maken van alle boeken die je ooit nog eens zou willen lezen. Het kan allemaal op Goodreads waar ik inmiddels de updates van meer dan 100 boekenliefhebbers volg. Twitter voor boeken zonder narigheid en nepnieuws als het ware.

Het werkt zelfs zo goed dat mijn ‘Want to Read‘ lijstje maar blijft uitdijen en 1 januari is daarom ook een mooi moment om die lijst een beetje door te nemen en te kijken welke ik daadwerkelijk nog voornemens ben te gaan lezen. Ook al heb ik niet de illusie dat ik daar in 2020 wel ineens aan toe kom want ik heb nog honderden ongelezen boeken in mijn Amazon, Kobo en Comixology accounts staan.

Goodreads stimuleert dat alleen maar en roept elk jaar – meteen op 1 januari – al hun gebruikers op om de Reading Challenge, de leesuitdaging, voor dat jaar aan te gaan met jezelf. Hiermee spreek je vooraf af dat je een x aantal boeken wilt gaan lezen dat jaar en kun je in de loop van het jaar zien hoe ver je gevorderd bent en of je voor (of achter) loopt op die planning. Voor mij werkt dat heel prettig want ik kies veel gemakkelijker voor een boek lezen (ipv tv kijken) als ik weet dat ik daarna weer een stapje dichterbij mijn leesdoelen ben gekomen.

Vorig jaar kwam ik tot 308 boeken en voor dit jaar steek ik wat lager in omdat ik verwacht minder tijd te hebben voor lezen. Maar met 150 boeken zul je me nog steeds heel regelmatig met mijn ereader aantreffen :)

Eerst de stapels lezen of op zoek naar nieuwe titels?

Ik las het afgelopen jaar, ondanks alle privé omstandigheden, nog steeds veel maar de stapel ongelezen titels wordt er niet kleiner van aangezien ik ook wekelijks weer nieuwe titels voorbij zie komen die me interessant lijken.

Sommige titels en series liggen echter wat hoger op de stapel dan anderen en daar wil ik dit jaar mee aan de slag:

The Silent Corner van Dean Koontz en de vier vervolgen die inmiddels al uit zijn. Koontz is 1 van mijn favoriete schrijvers en ik heb enorm veel zin om deze reeks nu eindelijk te gaan lezen;
Ik las diverse Harry Bosch boeken van Michael Connelly in 2019 maar heb er nog heel veel liggen om van te genieten;
Wederom (minstens) 2 of 3 boeken van Haruki Murakami;
Wederom een paar boeken van Claire North;
De boeken over The Witcher die ik na het lezen van de comics, het spelen van de games en het bekijken van de Netflix serie nu echt eens een keer wil lezen;
De 7 Academy boeken van Jack McDevitt die ik jaren geleden al kocht, heel graag wilde gaan lezen maar waar ik nog steeds geen tijd voor heb gemaakt;
En natuurlijk de gebundelde tradepaperbacks van de vele comicseries. die ik tijdens al die sales op de kop tik.

In 2020 gaan natuurlijk weer heel veel nieuwe titels komen van favoriete auteurs en dus hoop – en wacht ik – op nieuwe boeken van Stephen King, Neil Gaiman, Dean Koontz, Martha Wells, Genevieve Cogman, Jennifer Foehner Wells, Becky Chambers, Peter Cawdron, Lee Child, Claire North en de vele anderen die ik nu even vergeet.

Heb jij ook leesdoelen of ben je benieuwd naar wat anderen lezen? Zoek me dan op en voeg me toe op Goodreads.

Weet jij al wat jij wilt gaan lezen dit jaar?

Boekenpiraterij: even een kopietje maken

Bij boekenpiraterij denk je al snel aan het illegaal kopiëren en verspreiden van ebooks. Maar papieren boeken worden ook al decennialang gekopieerd zonder toestemming van de rechthebbenden. Wat is boekenpiraterij? En waarom is de aanpak ervan zo lastig?

Ruim twintig jaar geleden studeerde ik aan de Universiteit van Amsterdam. Op de lijst van aan te schaffen studieboeken stonden verschillende titels die niet meer verkrijgbaar waren via de boekhandel. Er zat er niks anders op dan een dag lang in de universiteitsbibliotheek al die boeken te kopiëren voor mezelf en voor mijn studiegenoten (die mij overigens keurig de kopieerkosten betaalden). Ik vond het de normaalste zaak van de wereld – of was ik (onbewust) bezig geweest met boekenpiraterij?

Van Dale omschrijft piraterij als ‘het illegaal (re)produceren en te koop aanbieden van (exclusieve) producten’ en daarmee heb je het bij boekenpiraterij dus over het illegaal kopiëren en vervolgens verkopen van die kopieën. Vaak wordt het gratis verspreiden van boekkopieën ook onder piraterij gerekend omdat dit, aldus uitgevers en auteurs, de reguliere verkoop van boeken negatief beïnvloedt. Dat klinkt logisch. Iemand die een gratis gekopieerd boek gebruikt zal inderdaad geen nieuw exemplaar kopen, maar het maakt het wel een stuk lastiger om van piraterij te blijven spreken.

Terug naar mijn studietijd. In mijn geval was er geen sprake van piraterij. De Auteurswet kent namelijk een uitzondering voor het mogen kopiëren van een werk ‘welke uitsluitend dient tot eigen oefening, studie of gebruik van de natuurlijke persoon die zonder direct of indirect commercieel oogmerk de verveelvoudiging vervaardigt of tot het verveelvoudigen uitsluitend ten behoeve van zichzelf opdracht geeft’. Wel stelt datzelfde artikel (16b) dat het gekopieerde werk duidelijk moet verschillen van het origineel en dat je alleen het volledige boek mag kopiëren als het origineel niet meer te koop is. Maar wie zal een ordner vol gekopieerde bladzijden verwarren met een gedrukt en gebonden boek dat inderdaad niet meer leverbaar was? Nee, ik zat wel goed. Ook al was het eigenlijk niet toegestaan dat ik die kopieën ook voor mijn studiegenoten maakte maar ja, dat controleert niemand natuurlijk.

Commercieel kopiëren

Geen uitgever of auteur zal er problemen mee hebben als je een kopie voor eigen gebruik maakt, en al helemaal niet als het boek uit de handel is. Maar het professioneel (laten) kopiëren van boeken die gewoon nog te koop zijn, is een ander verhaal. En dat zag je terug bij de opkomst van de commerciële copyshops.

Je hoefde niet langer een hele dag achter een oud kopieerapparaat te staan, terwijl je een boek pagina voor pagina kopieerde. Met behulp van nieuwere modellen kon je boeken snel en effectief in (laten) scannen – en op verzoek werden de geprinte (kleuren)pagina’s ook nog eens netjes ingebonden. Leve de voortschrijdende technologie.

Totdat diverse copyshops in 2012 in het nieuws kwamen omdat ze op grote schaal studieboeken kopieerden en goedkoop verkochten aan docenten en studenten. Twee jaar later stuurde de Groep Educatieve Uitgevers (GEU) Stichting BREIN naar een copyshop in het noorden van het land. Deze copyshop bleek de bulk van voorgeschreven studieboeken van zowel hbo- als universitaire opleidingen te hebben gedigitaliseerd. De uitgeprinte exemplaren, die nauwelijks van mindere kwaliteit waren dan het origineel, vonden gretig aftrek bij studenten.

Gedoogd in Marokko
In de meeste Europese landen wordt de productie en verkoop van illegale papieren boeken streng aangepakt. Die situatie ligt anders in bijvoorbeeld Marokko waar alleen al in Rabat, de hoofdstad, tientallen boekverkopers op straat illegale romans en studieboeken aan passanten aanbieden. Deze gekopieerde boeken worden door drukkers in Egypte geproduceerd en verscheept naar Marokko, waar ze voor gemiddeld minder dan 2 euro per boek verkocht worden. Dat is slechts 10 procent van de prijs van de originele boeken.

Hoewel de verkoop van illegale boeken ook in Marokko verboden is, en het schadelijke effecten heeft op de legale boekenverkoop, wordt de handel in illegale boeken door straathandelaren in het hele koninkrijk min of meer gedoogd.

Gemakkelijk digitaal

Nieuwe technologieën hebben piraterij van papieren boeken alleen maar gemakkelijker gemaakt. Boekscanners en kwalitatief hoogstaande printers zijn zo goedkoop geworden dat het produceren van uitstekende papieren kopieën nu kinderspel is.

Toch blijft het scannen en drukken van papieren uitgaven nog altijd een bewerkelijke klus. Nee, dan het ebook. Dat kun je in beginsel kopiëren naar net zo veel exemplaren als je wilt, waarbij elke versie identiek is aan het origineel.

Het is daarom ook begrijpelijk dat uitgevers ebooks niet meteen hebben omarmd. In de beginjaren werden de uitgaven voorzien van Adobe DRM, een technische beveiliging die ervoor moest zorgen dat kopers zelf geen kopieën konden maken. Maar het kon niet voorkomen dat alle denkbare digitale kopieën alsnog overal op het internet rondzwierven. En iedereen kende wel iemand met een cd’tje of usb-stick vol met illegale ebooks die zonder enige schroom op de ereader werden gezet.

Totdat bleek dat Adobe DRM vooral hindernissen opwierp voor betalende gebruikers van legale exemplaren. Daarom schakelden de uitgevers in Nederland eind 2012 over naar de meer gebruiksvriendelijke watermerkbeveiliging. Hierbij worden bijvoorbeeld de naam en het mailadres van de koper in het ebookbestand zelf verwerkt om verdere verspreiding te ontmoedigen.

Ebooks zijn geen papieren boeken

Hoe behoudend en voorzichtig de uitgevers ook waren met ebooks, ze bleven onderschatten hoe gemakkelijk mensen aan illegale ebooks konden komen. En vooral hoe weinig morele bezwaren hierbij in het spel waren.

In hetzelfde jaar (2014) dat Stichting BREIN binnenviel bij de copyshop in het noorden van het land voor de handel in illegale papieren studieboeken, presenteerde onderzoeksbureau GfK de resultaten van zijn ebookonderzoek. Nederland telde 1,1 miljoen ereaders met gemiddeld 117 boeken erop. Slechts 11 boeken had de eigenaar ervan afgerekend, de rest had hij gratis of illegaal weten te verkrijgen.

Dat was voor uitgevers en auteurs mede de aanleiding om de actie ‘Ik lees legaal’ te beginnen. Op die manier hoopten ze het publiek bewust te maken van de consequenties als boeken alleen nog maar illegaal gedownload zouden worden. Hoe groot de impact van deze actie was is onbekend, maar ik vrees dat het weinig geholpen heeft.

De afgelopen vijf jaar is gebleken dat Nederlanders nog steeds volop ebooks verspreiden en downloaden. USB-sticks en torrents zijn inmiddels verleden tijd, de handel vindt nu plaats op Marktplaats en in besloten Facebookgroepen. Met enige regelmaat komt Stichting BREIN in het nieuws met het bericht dat er weer een Facebookgroep of website gesloten is. Tevergeefs, want voor elke site die sluit duiken al snel weer alternatieven op.

Precieze cijfers zijn er niet, maar het is mijn stellige overtuiging dat de meeste ebooks gedeeld en verspreid worden tussen vriendengroepen en familieleden die zich van geen kwaad bewust zijn. Ze zullen zichzelf zeker niet als piraten beschouwen. Is het strafbaar als je een ebook koopt en dat deelt met je vrienden of familie? En is het dan zo erg als je niet zeker weet of die kennis dat ebook gekocht of zelf weer via-via verkregen heeft? Niemand vraagt er toch geld voor? Het leidt tot een situatie waarin niemand kwaad ziet in het downloaden of verspreiden van ebooks omdat het niet anders lijkt dan wat je met papieren boeken zou kunnen (en mogen) doen.

Wat wel te doen?

Is boekenpiraterij een onoplosbaar probleem? In zekere zin wel. Het is een illusie dat een uitgever of Stichting BREIN elk medium voor het verspreiden van ebooks kan reguleren. Natuurlijk is het goed dat de verkoop van illegale ebooks op Marktplaats wordt aangepakt. En datzelfde geldt voor de Facebookgroepen waar partijen uit zijn op winst over de ruggen van auteurs en uitgevers.

Maar je kunt niet voorkomen dat kopers van legale ebooks deze verspreiden naar kennissen, vrienden en familie. Niet zonder dat je juridische acties moet gaan ondernemen naar betalende gebruikers – en dat is het allerlaatste wat rechthebbenden willen. Daarom was het goed dat de bewustwordingscampagne ‘Ik lees legaal’ in 2014 de auteurs een gezicht gaf. Mensen werden zich op zijn minst bewust van de consequenties van hun handelen als ze hun e-readers vulden met uitgaven die ze van anderen gekregen hadden.

Wel zou anno 2019 het afkeurende toontje uit deze campagne vervangen moeten worden, namelijk door informatie waar mensen gemakkelijk legale boeken kunnen vinden. Denk daarbij niet alleen aan abonnementsdiensten als Kobo Plus en Bookchoice, maar ook aan Bibliotheek.nl, die met haar ebookaanbod een alternatief biedt voor actuele bestsellers.

Ook zouden uitgevers kopers van boeken juist wél toe kunnen staan hun gekochte uitgaven in huiselijke kring te delen, en ze vriendelijk te verzoeken dit niet daarbuiten te doen. Ze kunnen het toch niet voorkomen, en het wekt meteen meer sympathie op. Als je je eigen klanten behandelt als potentiële boekenpiraten, dan moet je immers niet raar opkijken als ze zich ook zo gaan gedragen.

En tot slot: laten we niet alles bij de uitgevers en auteurs neerleggen. Waarom niet beginnen met het aanspreken van mensen in je nabije omgeving die trots melden dat ze illegale ebooks op hun ereader hebben staan. Pas als boekenpiraterij niet meer normaal gevonden wordt, kan het vanzelfsprekend worden om legaal aan je boeken te komen.

Deze Juridische kwesties is ook gepubliceerd in IP 6 (2019).

Luisterboeken in Kobo Plus: een eerste indruk

Ruim twee jaar na de lancering van Kobo Plus voor ebooks achten Bol en Kobo de tijd rijp voor de uitbreiding van Kobo Plus met luisterboeken. Van de ruim 130.000 luisterboeken die sinds 7 mei 2019 te koop zijn via de beide websites, zijn er een kleine 30.000 opgenomen in een nieuw Kobo Plus Luisteren abonnement dat ook gecombineerd kan worden met het bestaande Plus abonnement dat hernoemd is naar Kobo Plus Lezen.

Je kon er natuurlijk op wachten. De populariteit van luisterboeken neemt al jaren toe en dat leidde al tot een stevige toename in het aanbod ervan. Sinds deze week zijn al deze titels niet alleen meer via Luisterrijk verkrijgbaar maar ook te koop via diverse ebookwinkels zoals Libris maar dus ook Bol en Kobo.

Dat betekent dat het assortiment van boeken is uitgebreid met ruim 130.000 luisterboeken – in diverse talen – die vervolgens in de app (en ook alleen in de app!) te beluisteren zijn. De Bol en de Kobo app zijn beide nu voorzien van een aparte luisterboeken sectie, net als op de websites, en er is een nieuwe speler geïntegreerd waarmee je de Kobo Plus Luisteren (of de gekochte) titels kunt beluisteren.

Aanbod en abonnementen

Net zoals bij de ebooks is de ‘standaardoptie’ bij elk luisterboek om het te kopen. Het aanbod groeit elke dag maar op dit moment zijn er ruim 130.000 titels beschikbaar die geluisterd kunnen worden. De overgrote meerderheid hiervan zijn Engelstalige titels, gevolgd door Duitse, Franse en Spaanse titels.

Van die meer dan 130.000 titels zijn er ruim 30.000 titels beschikbaar binnen het nieuwe Kobo Plus abonnement. Ook dit is een mix van titels uit meerdere landen en ook hiervoor geldt dat het overgrote deel Engelstalig is. Kijk je naar het aanbod van Nederlandstalige titels dan kom je, afhankelijk of je het via de site van Bol of die van Kobo probeert op te zoeken, uit tussen de 1500 en 2200 titels.

Zoals gezegd zitten de luisterboeken in een nieuw Kobo Plus abonnement opgenomen. Het oorspronkelijk Kobo Plus abonnement voor de ebooks heet nu Kobo Plus Lezen en is verder ongewijzigd. Je betaalt hier nog steeds €9,99 per maand voor en hebt daarmee toegang tot de bijna 300.000 ebooks binnen dat abonnement die kunt lezen op je (Kobo) ereader en in de app.

De luisterboeken zitten vervolgens in het nieuwe Kobo Plus Luisteren abonnement. Je hebt hiermee toegang tot – op dit moment – 30.000 luisterboektitels, waarvan er dus zo’n 1500 a 2200 titels Nederlandstalig zijn. Deze zijn alleen te beluisteren in de Bol of Kobo app en dus niet via je ereader. Ik herhaal, niet via je ereader. Kobo ereaders beschikken niet over de functionaliteit om audio af te spelen. Je betaalt hier tot 1 september 2019 €8,99 per maand voor en daarna ook gewoon €9,99 per maand.

Er is echter een combinatie-abonnement voor degenen die toegang tot zowel de ebooks als de luisterboeken willen: Kobo Plus Lezen & Luisteren. Hier betaal je dan €12,99 per maand voor en dat is met drie euro extra per maand een best goede deal voor bestaande gebruikers van Kobo Plus.

De afweging om losse titels te kopen of juist om een abonnement te nemen is complexer dan alleen de prijs – het maakt nogal uit hoeveel je luistert naar boeken en of jouw favoriete titels uberhaupt in het abonnement zitten natuurlijk – maar zelfs als je slechts 1 luisterboek per maand zou kopen heb je dat maandabonnement er ook al meteen uit.

Navraag leert dat je hierbij elke maand je abonnement kunt stopzetten of kunt omzetten naar een uitgebreidere of juist beperktere versie. Bol en Kobo hopen overduidelijk dat de lage meerprijs van het gecombineerde abonnement veel bestaande abonnees zal verleiden tot een upgrade en eerlijk gezegd denk ik ook dat het zo zal uitpakken. Voor mij in elk geval wel terwijl ik notabene een trouwe Audible klant ben. En blijf.

Hoe werkt het in de praktijk?

Goed. Je wilt luisterboeken gaan luisteren en je hebt een (proef op het) Kobo Luisteren abonnement. Dan kun je op de sites van Bol en Kobo algemeen gaan zoeken naar specifieke titels als je die weet maar ook bladeren door het aanbod van titels.

Eén van de lastige aspecten van Kobo Plus is het feit dat het abonnement zowel via de site van Kobo als via Bol wordt aangeboden. Hoewel zowel de aankopen van ebooks als ook het Kobo Plus abonnement over en weer gesynchroniseerd worden als je accounts bij beide hebt, zijn sommige functionaliteiten op de beide sites verschillend en leveren ook verschillende resultaten op.
Ik heb zelf mijn abonnement via de Kobo site afgesloten omdat ik het handiger vind om op een site te zoeken die alleen maar ebooks heeft, in tegenstelling tot de site van Bol die natuurlijk veel meer aanbiedt. In deze blogpost gebruik ik voorbeelden van beide sites, al besef ik dat de meeste Kobo Plus abonnees hun abonnement via Bol hebben lopen. Gezien de beperkingen die ik zelf ervaar met mijn eigen KP abonnement op de Bol site (ik blijf maar gevraagd worden om mijn abonnement te vernieuwen daar) kan ik het je ook aanraden om het rechtstreeks op de site van Bol te regelen.

Ik zeg bladeren maar wat je eigenlijk doet is het filteren van de luisterboektitels in Kobo Plus Luisteren. Je hebt nog een aantal filters (links) in het scherm waardoor je kunt filteren op o.a. taal, aanraders, type boek (genre), prijswinnaars en de gemiddelde luistertijd.

Zoeken op de verteller?

Bij luisterboeken is het zeer belangrijk om te weten wie de verteller van het boek is. Het ontdekken van een goede verteller die je aanspreekt is mijns inziens net zo essentieel als het ontdekken van een goede auteur. Op zowel de sites van Kobo en Bol wordt dit bij de meeste titels gelukkig wel vermeld maar is het nog niet helemaal perfect doorgevoerd overal.

Ik vond meerdere (Nederlandse) titels bij Kobo waar het niet vermeld stond bijvoorbeeld en hoewel bij die titels de verteller juist wel gemeld stonden op de site van Bol, werkte de mogelijkheid om door te kunnen klikken op die naam nog niet. Bij Kobo kun je rechtstreeks zoeken op de naam van een verteller terwijl dat bij Bol nog niet voor alle vertellers lijkt te werken.

Het is één van de puntjes die nog wel wat aandacht verdienen bij de introductie van een nieuw formaat boeken op de sites van Bol en Kobo. Ook het duidelijk en consequent tonen van de speelduur en de downloadgrootte van een luisterboek kan een stuk beter als je het mij vraagt.

Titels toevoegen

Heb je een leuke titel gevonden? Dan zie je bij de zoekresultaten al meteen of die ook in Kobo Plus beschikbaar is. Alle beschikbare “bindwijze” opties worden getoond op de productpagina zelf van de titel, zoals bij het populairste boek in Kobo Plus van dit moment. Let op dat je bij veel titels – bij Bol tenminste – naar geluidsfragmenten kunt luisteren om alvast te horen of de verteller je aanstaat bijvoorbeeld.

Mijn verhaal is zowel als ebook als luisterboek beschikbaar in Kobo Plus. Afhankelijk van welk abonnement je hebt voeg je het toe aan je bibliotheek als ebook of als luisterboek (of allebei natuurlijk). Het ebook is vervolgens te openen op je ereader of in de app terwijl de luisterboekversie alleen in de app te openen is.

Je vindt de luisterboeken ook terug in je account in de bibliotheek (of ‘Mijn digitale producten’ zoals het bij Bol heet. Luisterboeken die je via Kobo Plus Luisteren hebt toegevoegd zijn niet te downloaden en te beluisteren op bijvoorbeeld je pc of mp3-speler.

Overigens is het niet zo dat als je over beide versies van een titel beschikt, zoals bij Mijn verhaal dus het geval is, er dan ook tussen die versies gewisseld kan worden met behoud van de leesvoortgang. Dit kan, onder bepaalde voorwaarden, bijvoorbeeld wel bij de Kindle & Audible versies van boeken maar niet bij Bol/Kobo.

Afspelen in de app

Zelf heb ik iets minder met Michelle Obama – sorry Michelle – maar wel met de boeken van Robert Heinlein. Daar staan er meerdere van in Kobo Plus Luisteren en dus ging ik luisteren naar The Moon is a Harsh Mistress.

In de app is er een nieuw tabblad bij gekomen voor de luisterboeken waar je alle titels terugvindt die je ofwel gekocht danwel via Kobo Plus hebt toegevoegd aan je bibliotheek. Net zoals bij de ebooks staat er ook duidelijk Kobo Plus bij als de toegang tot de titel dus gekoppeld is aan je abonnement.

In de app wordt wel duidelijk en consequent de titel, auteur, verteller en de speelduur getoond van een luisterboek [1]. Als je een boek wilt luisteren moet je deze eerst downloaden en dat kan eventjes duren. De bestandsgrootte varieert enorm en is vooral afhankelijk van de speelduur maar enkele honderden MB’s tot (meer dan) 1GB is geen uitzondering. Je eigen downloadsnelheid – doe het via wifi zou ik zeggen – is hierbij ook niet doorslaggevend aangezien de server waar de bestanden staan ook niet supersnel leverde.

Na het downloaden kun je nogmaals op de titel klikken en zal de ingebouwde speler opstarten. En ik moet zeggen dat die best goed is. De standaardfunctionaliteiten zijn er natuurlijk allemaal: de snelheid van het afspelen kun je in stappen van 0,2 variëren tussen 0,6x en 3,0x [2], er is een slaaptimer die je kunt instellen op 15, 30, 45 en 50 minuten of tot het einde van het hoofdstuk [3] en er is een inhoudsopgave (verstopt) in het menu [4].

Die inhoudsopgave maakt het mogelijk dat je dus rechtstreeks door de verschillende hoofdstukken kunt navigeren (of door de verschillende verhalen als het een verhalenbundel is). Dat lijkt logisch maar toen ik vorig jaar Storytel probeerde ontbrak deze funtionaliteit in hun app en dat vond ik een behoorlijk nadeel. Anders ben je namelijk gedwongen om in stappen van 10 seconden voor en achteruit te bladeren [5] en dat is voor een compleet hoofdstuk onbegonnen werk.

De Kobo Plus speler heeft nog wat bijzonders want het complete luisterboek wordt als een tijdlijn onderin weergegeven [6] waarbij een zwarte pin je positie aangeeft onder een boxje met de tijdsweergave voor het hoofdstuk waar je je in bevindt. Je kunt echter scrollen door de tijdlijn door die te swipen naar links of rechts waarbij de pin transparant blijft aangeven waar je bent gebleven. Het is eenvoudig om een ‘hoofdstuk terug te bladeren’, even daar te luisteren en dan weer terug te gaan naar waar je gebleven was.

Voor wie is Kobo Plus Luisteren?

Bol en Kobo zijn niet de eerste met een abonnementsdienst voor luisterboeken. Storytel is sinds 2013 beschikbaar in Nederland voor een tientje per maand en heeft inmiddels, naar eigen zeggen, meer dan 100.000 titels in het aanbod zitten. Dat is wel fors meer dan de 30.000 titels van Kobo Plus Luisteren hoewel Bol al aangegeven heeft bezig te zijn met gesprekken om meer titels toe te voegen. Gezien de ervaringen met de ebooks in Kobo Plus mag je er gerust van uitgaan dat dit op korte termijn minimaal gaat verdubbelen.

Storytel en Kobo Plus Luisteren zijn echter lastig met elkaar te vergelijken. Ben je iemand die veel luisterboeken luistert (of wilt gaan luisteren) en gaat het je simpelweg alleen om een zo groot mogelijke selectie van luisterboektitels? Dan is Storytel op dit moment de betere keuze en zal dat waarschijnlijk de komende tijd ook nog wel blijven.

Ben je iemand die zowel een groot aanbod van ebooks als daarnaast ook luisterboeken wilt? Dan kom je automatisch bij Kobo Plus uit want hoewel ook Storytel ebooks heeft is het aanbod en het gebruiksgemak met het lezen op een ereader vele, vele, malen beter bij Kobo Plus Lezen & Luisteren.

Uiteindelijk draait het niet zo zeer om nieuwe gebruikers denk ik. Abonnees van Storytel hebben weinig redenen en financieel voordeel om over te stappen naar Kobo Plus Luisteren. Nee, de echte doelgroep van de nieuwe luisterboekendienst zijn de honderdduizenden bestaande Kobo Plus Lezen abonnees.

Voor 3 euro per maand meer is de keuze om ook luisterboeken in het abonnement te hebben zitten een veel laagdrempeligere afweging dan het afsluiten van een separaat abonnement van wederom een tientje per maand. Het is een slimme zet van Bol en Kobo denk ik die ze ook nog eens de tijd geeft om rustig door te werken aan het laten groeien van het aanbod van titels. Voor ‘slechts’ 3 euro per maand liggen de verwachtingen toch op een ander niveau en heb je zelfs als je maar 2 of 3 luisterboeken per jaar luistert, de kosten er al ruim uit ten opzichte van het kopen.

Je kunt, op basis van de afgelopen twee jaar met Kobo Plus ebooks, redelijk voorspellen hoe de dienst zich de komende twee jaar verder zal gaan ontwikkelen: het aanbod van vooral buitenlandse titels zal sterk blijven groeien, er zal een focus liggen op de Kobo Originals, de exclusieve titels die alleen maar in Kobo Plus beschikbaar zijn, en steeds meer Nederlandse titels zullen daarna ook naar Kobo Plus komen omdat het simpelweg een groot bereik heeft.

De liefhebbers van luisterboeken kunnen in elk geval vanaf nu kiezen uit nog meer opties en wie weet komen er dankzij Bol en Kobo nog meer liefhebbers bij.