Ik begin het nieuwe jaar het liefst met een goed boek en mezelf met leesdoelen uitdagen bij Goodreads. Afgelopen jaar heb ik meer gelezen dan ooit maar er blijft nog zo veel te lezen over gelukkig. Ik kijk daarom (een beetje) vooruit naar een nieuw jaar vol met boeiende boeken!
Goodreads leesdoelen
Ik vind het heerlijk om bij te houden wat ik lees en om lijstjes te maken van boeken die ik (ooit) nog eens zou willen lezen. Dat doe ik sinds jaar en dag via Goodreads – een soort sociaal netwerk voor boekenliefhebbers – en ondanks het feit dat het een Amerikaanse site is vind je er de Nederlandse titels zonder problemen. En als ik ze onverhoopt niet kan vinden dan voeg ik ze gewoon zelf toe.
Hoewel lezen op zich geen groepsactiviteit is, heb ik de afgelopen jaren gemerkt dat het ‘sociaal lezen’ heel stimulerend werkt om ook daadwerkelijk meer te gaan lezen. Andere mensen laten weten welke boeken je leest, de reviews en beoordelingen van anderen lezen en natuurlijk lekker lijstjes maken van alle boeken die je ooit nog eens zou willen lezen. Het kan allemaal op Goodreads waar ik inmiddels de updates van meer dan 100 boekenliefhebbers volg. Twitter voor boeken zonder al dat negatieve gedoe zeg maar.
Misschien werkt het zelfs wel iets te goed. Door alles wat daar voorbij kwam het afgelopen jaar groeide mijn ‘Want to Read‘ lijstje tot meer dan 300 titels en heb ik het gisteren teruggebracht naar iets onder de 50 stuks. Ook al heb ik niet de illusie dat ik daar nu ineens wel aan toe kom want ik heb nog honderden ongelezen boeken in mijn Amazon, Kobo en Comixology accounts staan.
Enfin, Goodreads wil natuurlijk dat je zo vaak mogelijk hun site bezoekt en roept elk jaar – meteen op 1 januari – al hun gebruikers op om de Reading Challenge, de leesuitdaging, voor dat jaar aan te gaan met jezelf. Hiermee spreek je vooraf af dat je een x aantal boeken wilt gaan lezen dat jaar en kun je in de loop van het jaar zien hoe ver je gevorderd bent en of je voor (of achter) loopt op die planning. Voor mij werkt dat heel prettig want ik kies veel gemakkelijker voor een boek lezen (ipv tv kijken) als ik weet dat ik daarna weer een stapje dichterbij mijn leesdoelen ben gekomen.
Afgelopen jaar bleek dit ook extreem goed te werken want ik keek veel minder tv en las meer dan ooit. Ik heb me daarom voor 2019 uitgedaagd om minstens 300 titels te gaan lezen. Dat is een minder dan ik in 2018 las maar ik weet redelijk zeker dat meer lezen dan in 2018 een te grote uitdaging gaat zijn :)
Eerst de stapels lezen of op zoek naar nieuwe titels?
Ik las het afgelopen jaar heel veel maar de stapel ongelezen titels is niet kleiner geworden. Er ging geen sale voorbij bij Comixology, Humble Bundle of Amazon zonder dat ik weer een nieuw stapeltje digitale boeken kocht. Er staan honderden titels in mijn accounts en dan reken ik de boeken die ik via Kobo Plus zou willen lezen nog niet eens mee.
Sommige titels en series liggen echter wat hoger op de stapel dan anderen en daar wil ik echt dit jaar mee aan de slag:
The Silent Corner van Dean Koontz en de drie (!) vervolgen die inmiddels al uit zijn. En bij voorkeur voordat deel 5 uitkomt dit jaar;
De Broken Earth trilogie van N.K. Jemisin won de Hugo Awards van 2016, 2017 en 2018 en ik heb ze schandalig genoeg nog steeds niet gelezen. Dat ga ik in 2019 proberen recht te zetten;
Ik las vijf Harry Bosch boeken van Michael Connelly in 2018 en ik ga met heel veel plezier verder met de overige boeken want ze zijn echt helemaal fantastisch;
Wederom (minstens) 2 of 3 boeken van Haruki Murakami;
Wederom een paar boeken van Claire North;
De boeken over The Witcher die ik na het lezen van de comics en het spelen van de games nu toch echt eens een keer wil lezen;
De 7 Academy boeken van Jack McDevitt die ik jaren geleden al kocht, heel graag wilde gaan lezen maar waar ik nog steeds geen tijd voor heb gemaakt;
Ik heb nog steeds een stapel(tje) titels van Stephen King liggen waar ik heel zuinig mee doe omdat ik het fijn vind dat ik altijd nog minstens één ongelezen boek van hem heb. The Outsider ga ik echter wel lezen dit jaar;
De mangaseries Seven Deadly Sins, Bleach, One Piece, Monster, Pluto, Mushishi, Hellsing en 7 Billion Needles. En de nieuwe delen van de mangaseries die ik volg en al eerder las, zoals Attack on Titan en Space Brothers.
En natuurlijk de gebundelde tradepaperbacks van de vele comicseries. die ik tijdens al die sales op de kop tik. O.a. Hellblazer, Batman en Conan wachten nog op me.
In 2019 gaan natuurlijk weer heel veel nieuwe titels komen van favoriete auteurs en dus hoop – en wacht ik – op nieuwe boeken van Stephen King, Neil Gaiman, Dean Koontz, Martha Wells, Genevieve Cogman, Jennifer Foehner Wells, Becky Chambers, Peter Cawdron, Lee Child, Claire North en de vele anderen die ik nu even vergeet.
Heb jij ook leesdoelen of ben je benieuwd naar wat anderen lezen? Zoek me dan op en voeg me toe op Goodreads.
2018 was voor mij het jaar waarin ik koos om iets minder te bloggen (ik vergat zelfs mijn 12 jarig blogjubileum begin deze maand), minder tv te kijken (ik heb nog nooit zo weinig Netflix series gekeken) en minder te gamen (ook al stak ik nog steeds heel veel uurtjes in Diablo 3).
En waar ging al die tijd dan naar toe? Naar nog meer lezen dus.
Ik heb de neiging om me te verontschuldigen als ik de cijfers bij Goodreads laat zien want met dit soort aantallen moet er wel iets aan de hand zijn. “Dit kan toch niet”, zei iemand tegen me toen ik opmerkte dat je de krant weliswaar kon halen door 252 boeken te lezen maar dat er altijd mensen te vinden zijn die meer titels gelezen hebben. Zoals ik. En ongetwijfeld zijn er mensen die nog veel meer gelezen hebben want ik heb er ook nog een baan en gezin naast.
Natuurlijk kan dat. Als je elk vrij moment leest en daarbij thrillers, SF boeken, kinderboeken, comics tradepaperbacks en manga met elkaar mengt dan kan het best oplopen. Tot 524 om precies te zijn en dat was 2 keer zo veel als ik van te voren als uitdaging had gesteld.
Ik (her)las dit jaar weer veel Nederlandstalige kinderboeken die als ebook waren uitgekomen – en die nou eenmaal veel minder tijd kosten om te lezen dan die dikke pillen van Stephen King of andere Engelstalige romans – en las meerdere complete manga series die weliswaar uit veel pagina’s bestaan maar waar ik gemakkelijk twee tot vijf delen van kan lezen op een dag.
Of zoals Goodreads altijd leuk laat zien, van een kort verhaal van Lee Child van slechts 26 pagina’s tot Anna Karenina dat maar liefst 1251 pagina’s telde en waar ik aanzienlijk langer mee bezig was. Ik las meerdere complete manga series, las alle 60 delen van de Kameleon (opnieuw) omdat ze eindelijk als ebook verkrijgbaar waren dit jaar en dook diep in mijn grote stapel ebooks die al jaren wachtten om gelezen te worden.
Daarmee is 2018 voor mij een heerlijk leesjaar geweest. Van kinderboeken tot Russische literatuur, van manga & comics naar Haruki Murakami, van oude titels naar recent verschenen werk van Lee Child en Stephen King.
Helaas is de voorraad ongelezen boeken en comics alleen maar groter geworden want ik kocht ook weer heel veel nieuwe titels die misschien volgend jaar aan de beurt komen … en hoogstwaarschijnlijk niet. Het einde gaat nooit in zicht komen en dat is ook niet erg. Ik zal altijd een enorme stapel boeken hebben die ik nog wil gaan lezen en dat voelt best goed.
Maar voordat ik me ga verheugen op wat ik nog wil lezen in 2019 kijk ik eerst terug op de gelezen boeken in 2018 en kom ik tot de onderstaande lijst (in willekeurige volgorde) van mijn favoriete/memorabele boeken en/of boekenseries.
–//–
Eind 2017 las ik deel 1 van de ‘Mancer trilogie van Ferrett Steinmetz en dus las ik in januari 2018 de twee overige delen want dit waren hele fijne boeken. Mancers zijn mensen die magische krachten hebben en die deze magie kunnen vervatten in kristalvorm zodat ook ‘gewone’ mensen magie kunnen gebruiken. Probleem is echter dat die magische krachten voor iedere persoon anders zijn en bijna zonder uitzondering ongecontroleerd voor enorme rampen zorgt. De overheid jaagt dan ook actief op alle gebruikers en dat is wel een probleem als je als slachtoffer en jager op magiegebruikers ineens zelf over magische krachten beschikt.
De boeken lezen alsof je een superheldenfilm of comic (en dan met name de X-Men) als boekverhaal leest maar dat mag je in dit geval als een groot compliment beschouwen want de drie boeken lezen als een trein, hebben nog verrassend veel diepgang en zijn vanzelfsprekend doorspekt met heel veel actie. Een absolute aanrader.
Ik lees ook nog wel eens Nederlandstalige boeken, al moet ik daar wel een aanleiding voor hebben. Die kreeg ik omdat ik in een conversatie met Ellen de Bruin belandde op Twitter en dat was zo’n leuk gesprek dat ik besloot haar debuutroman te gaan lezen. Onder het ijs is een boek over een jonge vrouw die, in plaats van haar plotseling overleden hoogleraar, met een groep klimaatwetenschappers meevaart in het Noordpoolgebied op zoek naar zichzelf en naar bewijs dat de hoogleraar ook iets voor haar voelde.
De personages, met name van de wetenschappers op het schip, worden prachtig beschreven en hoewel mijn aandacht na een uitstekend begin wat inzakte, is het laatste stuk ijzersterk. Ellen won in oktober dan ook terecht de Anton Wachterprijs 2018, de tweejaarlijkse prijs voor het beste literaire debuut.
Later in 2018 bleek ik meer Nederlandse schrijvers te volgen op Twitter want daar kwam ik in gesprek met Nathalie Pagie omdat haar boek IJsengel voor een tientje verkrijgbaar was en in de top nogwat stond. Nou was het jaren geleden dat ik een Nederlandstalige thriller gelezen had (en dat vond ik toch minder) maar iemand die je volgt op Twitter moet je wel een kans geven vind ik.
En daar heb ik totaal geen spijt van want IJsengel was een uitstekend verhaal met gevarieerde personages waar ik me prima mee vermaakt hebt. Het smaakt in elk geval naar meer en de volgende boeken van Nathalie (ze heeft er diverse geschreven overigens die ik nog moet lezen) pak ik zeker mee. Overigens won Nathalie voor IJsengel de Thrillzone 2018 Award voor Beste Nederlandse Thriller dus ik ben niet de enige die het een prima boek vond ;) IJsengel is als ebook overigens tijdelijk in de aanbieding dus pak je kans.
Ik mag graag een beetje mopperen op de beperkte beschikbaarheid van digitale manga in Europa (en dus Nederland) maar Fullmetal Alchemist is daar gelukkig een uitzondering op want die is via (o.a.) Comixology gewoon te koop. Ik kocht en las alle 27 delen over de Elric broers die aan alchemie/magie doen volgens het principe van gelijke ruil: om iets te creëren moet er iets van gelijke waarde worden geofferd. Ik ben groot fan van de beide anime series die naar aanleiding van deze manga werden gemaakt en hoewel er dus niets nieuws voor mij te lezen was, was het fantastisch om terug te keren naar die wereld.
The Last Good Kiss van James Crumley kwam ik de afgelopen jaren diverse keren tegen als tip. Het wordt wel eens omschreven als ‘the most influental crime novel of the last 50 years’ – het werd gepubliceerd in 1978 – en het stond al jaren in mijn Amazon account te wachten. Tot dit jaar want ik had zin in een misdaadverhaal a la Raymond Chandler en tjonge, dit stelde niet teleur.
Het verhaal is geweldig, de personages (en dan vooral hoofdrolspeler Sughrue en de alcoholische bulldog) meeslepend maar de schrijfstijl van Crumley is wat het verhaal naar nog grotere hoogtes brengt. Er zijn studies van gemaakt en ik snap waarom. Crumley schreef nog drie boeken over Sughrue en die bewaar ik voor als ik weer helemaal in de stemming ben voor een goed misdaadverhaal.
Terry Pratchett en Neil Gaiman zijn sowieso al twee van mijn favoriete auteurs waarvan ik letterlijk alles heb gelezen en dus was het jaren geleden groot feest toen ze samen Good Omens schreven. Ik ga niet eens proberen om het te beschrijven want daarmee doe ik dit geweldige boek geen recht aan. Ik kan alleen zeggen dat het hoog in mijn top 5 van favoriete boeken aller tijden terecht zou komen als iemand me zou dwingen vijf boeken te kiezen. Ik herlees het eens in de zoveel tijd en met het verschijnen van een nieuwe hardcovereditie *en* de aankondiging dat het boek, door Gaiman zelf geproduceerd, als miniserie bij Amazon Prime gaat komen in 2019, was het de perfecte aanleiding om het nog eens te lezen.
En ja, het is nog steeds briljant. Check daarna de teasertrailer trouwens ook eventjes want dit kon wel eens de beste rol zijn die David Tennant ooit gaat spelen.
Dima Zales is een auteur die me vooral opviel omdat zijn (SF) boeken regelmatig voor een zacht prijsje voorbij komen in Amazon sales. Ik las de Human++ trilogie en hij blijkt lekker vlot te kunnen schrijven met interessante personages en veel actie. Het zal geen literaire prijzen winnen maar heerlijk voor tussendoor. Hij schreef nog meer reeksen die zowel los als gebundeld via Kobo Plus te lezen zijn, en dat ga ik zeker nog doen.
De vier novelles die als Murderbot Diaries zijn uitgebracht staan bovenaan mijn lijstje van verrassingen in 2018. Deel 1 kreeg ik gratis via de ebookclub van uitgever TOR en dat bleek een geweldig verhaal te zijn over een security android die een groep kolonisten moet beschermen en zichzelf gehacked heeft om autonoom te kunnen handelen. Het is in de ik-vorm geschreven vanuit zijn perspectief en schrijfster Martha Wells weet van een moordenaarrobot een sympathiek personage te maken die ondanks zijn autonomie nog steeds mensen blijft beschermen. Drie vervolgdelen kwamen in 2018 uit en ze waren allemaal fantastisch. Murderbot keert terug in een volwaardige roman in 2020 en ik kan niet wachten tot het zo ver is.
Rose Franklin ontdekt als klein meisje een gigantische metalen hand die begraven ligt in South Dakota. Onderdelen van een enorme buitenaardse robot blijken over de hele wereld verstopt te zijn en dat is het begin van een decennia durend avontuur, verdeeld over drie boeken. De boeken zijn als interviews in een logboek geschreven en hoewel dat even wennen is, zorgt het er wel voor je extra met de hoofdpersonages meeleeft.
Vorig jaar begon ik (eindelijk) eens aan de boeken van Haruki Murakami en dit jaar las ik er ook weer twee: Norwegian Wood en De Opwindvogelkronieken. Als je me vraagt waarom ik ze zo mooi vind dan kan ik er niet eens meteen antwoord op geven en ik denk dat het ook echt een auteur is die je moet proberen om zelf te ervaren of het je pakt. Of niet. Ik vond beide boeken in elk geval fantastisch en ik heb er nog genoeg liggen voor de komende jaren!
Michael Connelly schreef het eerste deel van zijn Harry Bosch boeken in 1992 maar ik ontdekte ze pas nadat ik recentelijk de briljante tv serie op Prime Video zag die gebaseerd is op de boeken.
Marcel van Driel stelde op Twitter dat de boeken zelfs nog beter waren en daar bleek hij gelijk in te hebben. Ik las vijf boeken van Connelly dit jaar en ga volgend jaar gewoon verder met de rest die ik allemaal alvast aangeschaft heb. Wat een geweldige schrijver is Michael Connelly!
En omdat er nog zo veel meer moois was …
Heb je nog tijd over? Want ik las nog veel meer moois :)
In 2018 kwam, dankzij een samenwerking tussen uitgever Kluitman en de Koninklijke Bibliotheek, een groot aantal klassieke kinderboeken als ebook uit. Waaronder dus de door mij zo geliefde Kameleon boeken waar ik mee opgroeide en die ik allemaal met mijn zakgeld kocht destijds. Het duurde even voordat ze ook alle 60 (van H. de Roos, de serie ging na zijn overlijden verder maar die delen zijn niet digitaal beschikbaar) verkrijgbaar waren maar ik heb ze allemaal gelezen. Helaas nog steeds niet perfect want er zaten nog wel wat OCR foutjes in maar die heb ik er zelf maar uitgehaald. Overigens zitten alle delen ook in het Kobo Plus abonnement mocht je wat goedkoper willen lezen dan ik dat gedaan heb;
Ik ben groot fan van Hugh Howey, een SF schrijver die groot is geworden met zijn selfpublished boeken in Amerika, en las letterlijk al zijn boeken in voorgaande jaren. Beacon 23 ontbrak nog en dus las ik die dit jaar. Een verhaal over een ‘vuurtorenwachter’ in de ruimte die eenzaam in een satelliet moet zorgen voor veilig interstellaire verkeer door zijn gebied. Het las weer heerlijk weg, net zoals alle andere boeken van Howey. Overigens las ik ook nog The Plagiarist en dat is al net zo’n aanrader;
Bij een Comixology sale tikte ik alle Sin City tradepaperbacks van Frank Miller op de kop en las ze ook meteen alle 7. De gelijknamige films waren prima maar de comics zijn nog beter en komen dus warm aanbevolen;
Artemis van Andy Weir maakte minder indruk op me dan zijn debuut, The Martian, maar het was nog steeds een uitstekend boek. De Nederlandse vertaling (ebook) zit in Kobo Plus;
Mythos van Stephen Fry neemt je in ‘chronologische’ volgorde langs alle goden uit de Griekse mythologie. Het boek is goed maar de audioboekversie wordt door hemzelf voorgelezen en is nog beter daardoor;
Factfullness van Hans Rosling is het enige boek dat zowel op mijn lijstje staat als die van Barack Obama ;-) Het boek is een echte eye-opener als het gaat om hoe feiten gepresenteerd worden in de media en in onderzoeken. Wees kritisch, beste mensen;
Voor de mangaliefhebbers: ik las 20th Century Boys, Erased, Bakuman, Inuyashiki, Bunny Drop, Ajin, Black Lagoon, One-Punch Man, Battle Angel Alita, xxxHolic en Ghost in the Shell: Stand Alone Complex. Daar zat geen slechte titel tussen zeg maar.
In 2019 ga ik in elk geval verder met de boeken van Haruki Murakami, Claire North en Michael Connelly, en hoop ik ook weer wat tijd te maken voor de oude SF titels van Robert Silverberg. En ongetwijfeld komen er nog heel veel andere boeken tussendoor want mijn Kobo en Amazon accounts puilen nog uit van de ongelezen boeken.
Deze week keek ik het nieuwe boekenprogramma Moby Dick – waarin Matthijs van Nieuwkerk met twee gasten praat over de boeken die voor hen belangrijk waren (en zijn) – en vroeg me af waarom het zo lang heeft geduurd voordat er eindelijk “normaal” over boeken gepraat kon worden op TV. Ik bedacht er vervolgens ook een paar antwoorden bij.
Heb je de eerste aflevering met gasten Dieuwertje Blok en Ben Feringa niet gezien? Kijk hem dan eerst terug want anders heeft het lezen van het onderstaande ook niet veel zin.
Moby Dick
Waarom de makers het programma ‘Moby Dick’ genoemd hebben weet ik niet maar hoe meer ik er over nadenk, hoe mooier ik de naam vind. Net zoals Ahab, de kapitein van het schip Pequod, obsessief en machteloos de grote witte walvis Moby Dick bleef opjagen die verantwoordelijk was voor het verlies van het been van Ahab, zo is het ook het praten over boeken op televisie een bijna onmogelijke queeste gebleken.
Niet omdat het lastig is om eens een keer over een boek te praten natuurlijk. Er worden al decennia lang prijzen uitgereikt en de winnaars komen meestal wel eventjes voorbij in een actualiteitenprogramma of talkshow. Sonja Barend deed dat al en Matthijs van Nieuwkerk doet het zelf ook in DWDD.
Maar ja, dat is altijd kort. Oppervlakkig. De focus ligt meestal bij de schrijver van het boek in kwestie en dan moet je feitelijk maar hopen dat als je de auteur leuk vindt, je zijn of haar boeken ook leuk gaat vinden. Uit persoonlijke ervaring kan ik je overigens vertellen dat heel veel leuke boeken voor mij bedorven zijn doordat ik er achter kwam dat ik de schrijver juist helemaal niet leuk vond.
En aangezien het blijkbaar enorm schuurt om over de inhoud van boeken te praten op televisie – een grondige bespreking duurt te lang in een tijd waar alles in segmenten van 60 seconden moet – worden er experts opgetrommeld van wie je maar moet geloven dat een bepaald boek echt de moeite waard is. Want zo literair, emotioneel diepgravend, vernieuwend, verfrissend, enzovoort, enzovoort. De boekenprogramma’s van de afgelopen twintig jaar op tv kun je daar ook meteen mee samenvatten: “experts” die uitleggen waarom bepaalde literaire werken interessant zijn. Aan een tv kijkend publiek waar op zijn best een verdwaald Donald Duck tijdschrift op de koffietafel ligt.
Lezen is niet populair. Nooit geweest ook.
Op TV kijken we namelijk vooral/alleen naar populaire onderwerpen. Quizjes, soaps en sport. Zelfs naar actualiteiten- en nieuwsprogramma’s kijken we maar nauwelijks denk ik. Oh, het staat wel aan op tv maar echt kijken? Ik betwijfel het. Als ik geen lichte crush had op zowel Welmoed als Nadia zou ik een stuk minder naar het Jeugdjournaal en Laat op één kijken vrees ik.
En lezen? Over boeken praten? Dat is nooit populair geweest. Niet op televisie maar ook niet in het echte leven.
Zo lang als ik het me kan herinneren wordt er door scholen, boekwinkels, uitgevers, schrijvers en allerlei experts periodiek de noodklok geluid als het gaat om lezen. Er wordt te weinig gelezen door kinderen, er wordt te weinig voorgelezen door volwassenen en het vermogen om jezelf te verrijken en te verbeteren via het geschreven woord neemt al jaren gestaag af. Zelfs vandaag valt er zo’n brandbrief te lezen in het NRC en je hoeft maar even te googelen om meer van dit soort oproepen (en leesbevorderingsprogramma’s) te vinden.
Maar net zoals in het boek van Herman Melville ligt er veel meer onder de oppervlakte dan alleen maar de simpele jacht op een walvis. Mij hoef je niet uit te leggen waarom veel lezen belangrijk is en wat het je kan opleveren maar het is nou eenmaal geen kwestie van een x aantal boeken lezen en dat je daarmee klaar bent. Of een leesplicht invoeren zoals de kop voorstelt in het ingezonden stuk van Ted van Lieshout vandaag.
Het gaat om het vinden van de boeken, de verhalen, die resoneren. Die impact hebben. Die je bijblijven en die je met je meedraagt. Het ontdekken van andere werelden, het verleden en de mogelijke toekomst. Die je doen nadenken over onderwerpen waar je anders nooit over zou hebben nagedacht. Die je kennis laten maken met het gedachtengoed van anderen waar je het vervolgens hartgrondig mee eens of oneens kunt zijn. Dat je er een brede woordenschat aan over houdt en begrijpend lezen makkelijker wordt, zijn simpelweg prettige bijkomstigheden.
De vervelende waarheid is echter dat het (veel) lezen van boeken helemaal niet gewaardeerd wordt door je omgeving. Ik was (en ben) zo’n boekenwurm en ik kan je zonder problemen tientallen voorbeelden geven van familieleden, vrienden en zelfs scholen die het maar raar vinden dat je boeken leest terwijl je ook buiten kunt spelen, voetballen, uitgaan, tv kunt kijken enz. Hoe fijn mijn jeugd ook was, ik kan me niet herinneren dat ik me ooit niet heb moeten ‘verdedigen’ tegen dat soort oordelen van de mensen om me heen. Nu al ruim veertig jaar lang. En ik denk dat het voor iedereen hetzelfde is want bijna elke boekenliefhebber die ik ken, heeft soortgelijke verhalen.
Op TV
Als je in het echte leven maar weinig mensen kent met wie je je liefde voor lezen kunt delen, dan ligt de lat hoog voor iedereen die over boeken (lezen) praat op televisie. Ik wil niet kijken naar experts die me vertellen hoe boeiend een boek is qua opbouw, taalgebruik en de geschetste personages. Ik wil niet luisteren naar mensen die beweren dat je meer moet (voor)lezen omdat het anders niet goed komt met de taalvaardigheid van Nederlanders en we straks alle buitenlandse tv-programma’s nagesynchroniseerd krijgen.
En ik wil geen adviezen over waarom ik deze nieuwe titels zou moeten gaan lezen. Want het gaat bijna altijd om het verkopen van nieuwe boeken natuurlijk.
Nee, ik wil die ultieme walvis vangen en over oude boeken horen. Die impact hadden op en het leven beïnvloed hebben van degenen die het lazen. Ik wil horen van die lezers en niet van die schrijvers. Mijn Moby Dick is niet de witte walvis uit het gelijknamige boek. Ik wil die andere boekenwurmen vinden die iedereen als vriend beschouwen als ze hun een boek cadeau doen dat ze nog niet gelezen hebben. Want je geeft geen stapeltje papier cadeau, je geeft alles wat er in dat boek te vinden is en je hoopt dat die persoon dezelfde fijne ervaring heeft als dat jij het had.
“In books I have traveled, not only to other worlds, but into my own. I learned who I was and who I wanted to be, what I might aspire to, and what I might dare to dream about my world and myself.” – Anna Quindlen, How Reading Changed My Life.
Afgelopen week zag ik Moby Dick dus op TV. En het was inderdaad de witte walvis waar ik op heb gejaagd. De liefde voor boeken spatte er van af bij Matthijs van Nieuwkerk en zijn twee gasten. Prachtige verhalen van zowel Dieuwertje als Ben over de (hele verschillende) boeken die indruk op hen gemaakt hebben en die hun leven beïnvloed hebben. Over Wim is weg en Arendsoog. Inspiratie uit de Donald Duck. Een prachtig gedicht van Judith Herzberg dat de leidraad in de relaties van Dieuwertje was.
En het programma deed wat een boekenprogramma moet doen voor mij: ik wilde de boeken lezen waar Ben en Dieuwertje over spraken. Bij Ben had ik alleen 1493 nog niet gelezen en die staat in Kobo Plus zag ik. Uit de lijst van Dieuwertje ga ik de dichtbundel van Judith Herzberg aanschaffen.
Er volgen nog drie afleveringen die hopelijk net zo geweldig zullen zijn, al vrees ik dat het geen langer leven beschoren zal zijn. Ik zag op Twitter veel positieve geluiden over Moby Dick maar de kijkcijfers lieten wel een dipje zien. Naar het programma dat Moby Dick voorafging, de S.P.E.L. show, keken 869.000 mensen. Moby Dick behield 484.000 kijkers daarvan terwijl Laat op Eén, dat erna begon, weer 807.000 kijkers had.
Nee, populair is het praten over boeken op TV misschien niet (al vind ik een half miljoen kijkers heel veel) maar deze witte walvis mag van mij gewoon periodiek blijven opduiken in de zee van quizjes, soaps en sportprogramma’s van de publieke omroep.
Kijkcijfers van tv-programma’s zijn uiteindelijk net zo relatief als verkoopaantallen van boeken. Moby Dick het boek werd in 1851 uitgegeven en wist in zijn tijd ook geen groot publiek te bereiken (minder dan 4000 exemplaren). Het duurde tot het midden van de 20ste eeuw voordat het boek als één van de belangrijkste werken uit de Amerikaanse literatuur werd gezien.
Hoe lang zal het duren voordat we onze Moby Dick op waarde kunnen schatten? Geen idee maar ik ga volgende week in elk geval weer kijken.
