Feedback Archives

Feedback: Over betalen voor content

Alles op internet is gratis en vrij te gebruiken. Het is één van de (auteursrecht)misverstanden bij gebruikers als digitale content via het internet verspreid wordt.

Dat is niet alleen een misverstand maar ook een reden voor de makers van die content om mensen te laten betalen voor de content. Wat is anders nog de waarde van content als je het niet in geld uitdrukt?

En die content heeft absoluut waarde want het heeft veel tijd en moeite gekost om die te maken en ergens moet dat terugbetaald worden. Dat kon vroeger via advertenties en sponsoring maar nu daar geen rendement meer uit te halen is moeten de kosten op een andere plek terugverdiend worden.

Van gratis naar betaald

Het is net omgekeerd open access: vroeger betaalden de eindgebruikers voor de toegang tot artikelen en met open access komt dat bij de producenten van die content te liggen. Voor internetcontent ligt dat andersom: producenten en belanghebbenden betaalden de kosten maar nu moet dat bij de eindgebruiker komen te liggen. Maar die is een stuk kritischer en heeft hele andere belangen.

De afgelopen jaren hebben (websites van) kranten geëxperimenteerd met betaalmuren en andere abonnementsmodellen maar hebben daar hele wisselende ervaringen en resultaten mee omdat mensen nou eenmaal niet (willen) betalen voor content die ze eerst gratis konden krijgen (“principes”).

Of voor content waar elders gratis alternatieven voor zijn (zoals nieuws op Facebook of NU.nl die hun inkomsten niet uit rechtstreeks betalen halen). Blendle is een boeiend voorbeeld want dat had op papier (snap je hem) een heel goed idee vertaald naar een nieuwe dienst. Alleen dat betalen voor losse artikelen bleek toch veel minder vanzelfsprekend te zijn dan ze vooraf dachten.

Kwalitatieve content alleen is niet genoeg

Als de (kwaliteit van de) content alleen niet voldoende is om mensen te laten betalen dan zit de oplossing in een andere hoek. En dat zijn abonnementsvormen waar je voor meer dan de content betaalt. Of waar die content min of meer ondergeschikt is aan de hoofdreden om een abonnement te willen.

Dan kom je bij voorbeelden die door digitale contentmakers (YouTubers) bedacht zijn: je steunt ze met een eenmalige of terugkerende donatie, en in ruil daarvoor krijg je wat extra’s terug dan alleen de content. Eerder toegang tot de content dan mensen die niet betalen. Of speciaal voor betalende mensen gemaakte content.

Zo ‘steun’ ik via Patreon een videomaker op YouTube omdat ik al jarenlang drie keer per week zijn video’s kijk en ik wil dat hij die blijft maken. Ik ben ook niet de enige want hij heeft genoeg supporters om er van te kunnen leven en fulltime video’s te maken. Tenminste, zo lang hij die supporters ook tevreden weet te houden natuurlijk.

Het is een model dat ze bij gamevideowebsite Gamekings op een vergelijkbare manier toepassen: bezoekers kunnen Premium lid worden voor een zelf te kiezen vast bedrag per maand en krijgen daar video’s voor terug die alleen door deze leden te zien zijn. De focus is de afgelopen jaren steeds meer op het maken van content voor Premium leden komen te liggen en inmiddels draait de site op deze inkomsten in plaats van de bijna verdwenen advertentie-inkomsten.

Maar het zijn niet alleen videomakers die noodzakelijkerwijs afstappen van advertentie-inkomsten. Ook sommige geschreven media hanteren een “betaal wat je wil” donatiesysteem in plaats van een vast – en vaak duur – abonnement. Eveneens via Patreon betaal ik voor het digitale tijdschrift Clarkesworld (maandelijks met korte SF verhalen van veel onbekende auteurs uit bijvoorbeeld China) en ondanks dat ik vaak niet toe kom aan het lezen ervan, blijf ik toch maandelijks betalen omdat ik me een onderdeel voel van een gemeenschap. Zonder mij (en vele anderen) zou het tijdschrift niet meer bestaan.

Lid worden … maar dan anders

Nu is het duidelijk maken wat de toegevoegde waarde is van de content die bij een abonnement krijgt een grote uitdaging. Het is er eentje waar alle contentmakers al mee te maken hebben of daar in de zeer nabije toekomst mee geconfronteerd zullen worden. Ik zie het bij kranten, websites met gespecialiseerde informatie en bij alle media die de transitie maken van papier naar digitaal.

De oude verdien- en betaalmodellen werken niet meer zoals vroeger, en het is zoeken naar wat werkt in het digitale tijdperk waar mensen toegang hebben tot oneindig veel content en waar de ‘journalistieke/kwalitatieve’ aspecten veel minder belangrijk zijn dan je wellicht zou denken als maker van die content.

Het toverwoord is community. De YouTubers snappen dat, Gamekings en Clarkesworld snappen het en ook een site als de Correspondent snapt dat. De content alleen is niet voldoende, je moet mensen ook betrekken bij de totstandkoming ervan. Open staan voor input of suggesties van die mensen en daar ook wat mee doen. Je wilt geen abonnees die maandelijks of jaarlijks evalueren of ze het geld nog over hebben voor jouw content maar leden van een gemeenschap, jouw community, die betrokken (kunnen) zijn bij wat je maakt.

Ik denk dat we aan het begin staan van een heel interessant tijdperk waarin digitale content steeds meer betaald gaat worden door gebruikers die de makers rechtstreeks ondersteunen. En daarvoor in ruil niet alleen (exclusieve) toegang krijgen tot die content maar bovenal betrokken willen zijn bij de makers ervan. Dat is toch een prachtige ontwikkeling?

In Feedback geef ik mijn mening over uitspraken van anderen, nieuws en ontwikkelingen zonder dat ik (al te veel) aan het researchen en factchecken sla. Laat gerust weten wat jij vindt in de reacties hieronder.

Feedback: Waarom nog een keer betalen voor de ebookversie als ik het papieren exemplaar gekocht heb?

Ik blijf me onverminderd verbazen over de vanzelfsprekendheid waarmee uitgevers je doodleuk twee keer laten betalen voor hetzelfde boek. Waarom moet ik een tweede keer betalen voor de ebookversie als ik het papieren exemplaar al gekocht heb?

Ik trof recentelijk de onderstaande vraag aan in mijn mailbox:

Wat ik me afvraag; ik ben sinds kort “om”, ik heb een e-reader aangeschaft (Tolino 4HD) en ik koop met regelmaat e-boeken. Nu heb ik in mijn “papieren” boekenkast nog enkele titels die ik graag wil lezen. Maar intussen “verslaafd” aan de e-reader zou ik het toch makkelijker vinden om die boeken digitaal te lezen. Heeft het zin om de uitgever een digitaal kopie te vragen? Of draaf ik nu te ver door/te veeleisend?

Ik stuurde een mail terug waarin ik aangaf dat het helemaal niet veeleisend was maar dat kans niet groot was dat de uitgever een ebookversie zou gaan toesturen, puur omdat je de papieren versie in je kast hebt staan. Dat bleek ook te kloppen want nadat de vraagsteller de uitgever benaderde werd deze met een kort mailtje terug verwezen naar de ebookwinkels om het gewoon nog een keer aan te schaffen.

Logisch?

Los van het feit dat ik het niet klantvriendelijk vind om vragen van je klanten op zo’n manier te beantwoorden, lijkt de hele kwestie simpelweg niet te leven bij uitgevers. Welke uitgever dan ook. Het heeft eerst vele jaren geduurd voordat boeken überhaupt in beide versies beschikbaar werden gemaakt maar nu we daar eindelijk zijn, gaat iedereen er maar gewoon van uit dat je altijd of de één of de andere versie koopt. “Waarom zou je in hemelsnaam beide willen hebben?” lijkt de achterliggende gedachte te zijn. Gevolgd door: “Prima hoor maar dan betaal je er ook twee keer voor.”

Dat de meeste liefhebbers van papieren boeken weinig behoefte hebben aan ebookversies van de titels die ze kopen, dat snap ik prima. Maar de aanname doen dat de eigenaren van de ruim 2 miljoen ereaders in Nederland ook meteen afscheid genomen hebben van hun papieren boeken is natuurlijk onzin.

Als ik een nieuw boek koop (en dat doe ik regelmatig) dan maak ik iedere keer weer de afweging in welk formaat ik het boek koop. Sommige boeken wil ik in de boekenkast hebben staan, sommige boeken lezen gewoon fijner vanaf papier omdat er veel illustraties of foto’s in zitten maar andere boeken werken minstens net zo fijn op een ereader en zijn daarmee ook nog eens een stuk goedkoper.

Op het moment dat ik kies voor een papieren boek dan moet ik echter wel meteen afscheid nemen van de voordelen van digitaal lezen. Moet ik nou echt dat dikke boek mee gaan zeulen in mijn rugzak zodat ik het in de trein verder kan lezen? En je kunt het best romantisch vinden om te lezen ‘s avonds in bed met een boek boven je dekbed maar heel praktisch heb ik dat nooit gevonden.

Als ik dus een kinderboek aanschaf voor in de boekenkast dan wil ik nog steeds graag dat boek verder lezen in de trein of in bed op mijn ereader. En dat geldt eigenlijk voor alle papieren boeken die ik aanschaf. Maar ja, geen uitgever die met me meedenkt en bij (aantoonbare) aankoop van het papieren boek, mij een ebookversie erbij geeft.

Terwijl dat win-win zou kunnen zijn

Wellicht dat je het heel logisch vindt dat een uitgever geen ebookversies “cadeau” geeft bij aankoop van de papieren versie. Ik denk daar toch echt anders over. Die uitgever hoeft geen additionele kosten te maken door een ebookversie op te sturen naar een klant die daar expliciet om vraagt. En het is niet alsof het derving van inkomsten is: hoeveel mensen zouden nu daadwerkelijk twee keer betalen voor zowel de papieren versie als de ebookversie? De uitgever gaat geen geld mislopen omdat mensen geen twee keer gaan betalen.

Geef je wel de ebookversie aan klanten die al eerder betaalden voor een boek? Dan is dat toch de beste reclame die er is voor je uitgeverij? Je kunt er acties omheen organiseren, je kunt mensen die om de ebookversie vragen op de hoogte brengen van al die andere titels die je ook uitgeeft, je kunt ze aan mailinglijsten toevoegen (mits je ze expliciet om toestemming vraagt, de AVG is er ook nog).

En je mag er als uitgever best wel wat grenzen aan stellen. Je kunt vraagtekens zetten als er om ebookversies gevraagd wordt van drie jaar oude boeken. Aan de andere kant, als je daarmee interesse kunt kweken voor andere, nieuwere titels uit je fondsen, waarom ook niet? Laat de vraagstellers hun mailadres in het boek schrijven op de titelpagina en laat ze een foto hiervan opsturen om een ebookversie te ontvangen.

Waarom niet eigenlijk? Als illegale ebooks zo’n probleem zijn, maak legaal dan ook logischer. Net zo logisch als niet twee keer te hoeven betalen voor hetzelfde boek.

In Feedback geef ik mijn mening over uitspraken van anderen, nieuws en ontwikkelingen zonder dat ik (al te veel) aan het researchen en factchecken sla. Laat gerust weten wat jij vindt in de reacties hieronder. Herken je de bovenstaande frustratie? Heb je wel eens uitgevers hierover benaderd of ben je misschien een uitgever en ben je het hartgrondig met me oneens?

Feedback: De jeugd leest liever papier dan digitaal. Ja en?

In de discussies over de inzet en beschikbaarheid van digitale studieboeken – en trouwens ook over het lezen van digitale kinderboeken – begint het gesprek bijna altijd met het feitelijke aanbod ervan maar verzandt vervolgens steevast in het ventileren van de mening dat ‘kinderen (en zijzelf) liever papier lezen dan digitaal’. Wat dan vervolgens als een feit wordt neergezet omdat ‘dat ook uit onderzoek zou blijken’.

Dat is meestal het punt waarop ik diep begin te zuchten omdat ik moe word van dat soort nutteloze argumenten. Als het doel is om studieboeken (of kinderboeken wat mij betreft) goedkoper, laagdrempelig en met meer functionaliteiten dan hun papieren tegenhangers aan te bieden, waarom zeur je dan ineens over dat de meeste studenten (of kinderen) liever papier lezen dan turen naar een scherm?

Ik werd hier aan herinnerd toen ik enkele reacties op Twitter voorbij zag komen op een tweet die door Leesmonitor geplaatst werd.

Leesmonitor (een fantastische site overigens) speelde in op de actualiteit want in de Stentor stond een artikeltje over de vraag of het papieren studieboek nu verleden tijd is. In dat artikel wordt terecht afgerekend met de al net zo rare aanname dat digitaal studiemateriaal beter zou zijn dan papieren. Een kwalitatief mindere studiemethode, studieboek of kinderboek wordt niet beter als het digitaal is en als je niet de voordelen van het digitale medium weet te benutten, tja, dan is papier geduldiger. Een lange lap tekst lees ik ook liever van papier dan van een scherm.

Maar goed, Leesmonitor vulde aan op dit artikel met de bevindingen van de Monitor Jeugd en Media 2017 op het gebied van papier versus digitaal lezen door de jeugd.

10- tot 18-jarigen geven voor het lezen van lange teksten en boeken de voorkeur aan het papier boven het scherm. Hetzelfde geldt voor het maken van aantekeningen, dat ze blijkbaar liever met de hand doen. Voor het opzoeken van informatie en het leren van woordjes prefereren kinderen en jongeren de digitale media (Monitor Jeugd en Media, 2017).

Kennelijk prefereren zes van de tien kinderen papier boven digitaal als het gaat om lange teksten of boeken lezen. Of andersom geformuleerd, vier van de tien kinderen vinden het helemaal prima om lange teksten of boeken digitaal te lezen en je hoeft ze waarschijnlijk geen van allen een encyclopedie of woordenboek te geven om lastige woorden op te zoeken want daar pakken ze sowieso wel een apparaat voor. Toch?

En toch lijken dit soort bevindingen vooral gebruikt te worden om te beargumenteren dat het geen zin heeft om digitaal studiemateriaal of digitale kinderboeken optimaal beschikbaar te maken en te promoten. Ik merk het soms op Twitter en ik merk het vaak bij gesprekspartners als ik het onderwerp ter sprake breng.

Daar waar het zou moeten gaan om de kwaliteit van teksten en (studie)boeken, hoe je ervoor zorgt dat ze voor iedereen gemakkelijk beschikbaar zijn en dat je er het maximale uit kan halen als student of leerling, wordt de complexe discussie platgeslagen tot ‘ze lezen liever papier dan digitaal’. En waarom dus zo veel tijd en energie steken in die lastige digitale materialen?

Misschien ben ik wel te aardig door er niet meteen fel op in te gaan. Misschien moet ik het in het vervolg onmiddellijk als klinkklare onzin bestempelen om het weer over papier versus digitaal te hebben bij (studie)boeken. Het gaat er om dat boeken gelezen worden. Het gaat er om dat boeken voor iedereen zo laagdrempelig mogelijk beschikbaar zijn. Het gaat er om dat je de mogelijkheden van een medium, of dat nou een papieren boek of een digitaal boek is, zo optimaal mogelijk weet te gebruiken. Zowel bij leesboeken als studieboeken.

Daar mag je het allemaal met me over hebben. Maar kom niet weer met dat papier versus digitaal gezeur aanzetten. Ik ben er echt helemaal klaar mee.