Elke week maak ik een tweetweekoverzicht waarin ik alsnog stil sta bij nieuws en interessante ontwikkelingen waar ik wel over getwitterd heb maar waar ik (nog) geen blogpost aan heb gewijd.
Uitzondering in de auteurswet voor blinden en slechtzienden komt er aan
Finally!!! https://t.co/aeRilEouL6 A great success for our @GreensEP rapporteur @MaxAndersson! #MarrakeshTreaty #copyright
— Julia Reda (@Senficon) October 1, 2018
Ruim 5 jaar geleden schreef ik een column in de IP met als titel dat een uitzondering niet snel gemaakt is. Dat ging over het Marrakesh verdrag waarin een enorm aantal landen na 20 jaar overleg eindelijk afspraken maakten over het verbeteren van de toegang tot gepubliceerde werken voor blinden en slechtzienden.
Wat daar voor nodig is, is dat er een uitzondering in de auteursrechtwetgeving gemaakt moet worden om het mogelijk te maken werken om te zetten naar een formaat dat wel gebruikt kan worden door deze doelgroep. Van boek naar audio of braille bijvoorbeeld. En dat moet gedaan kunnen worden zonder dat de rechthebbende van dat werk iedere keer om toestemming gevraagd moet worden (en dus zonder dat rechthebbenden dat tegen kunnen houden door technische of financiële barrières op te werpen).
Het proces om dit verdrag door de lidstaten van de EU geratificeerd te krijgen viel nog niet mee en duurde, zoals wel verwacht, best wel lang maar afgelopen week was het dan zo ver en meldden de 28 lidstaten hun ratificatie en instemming bij de World Intellectual Property Organisation van de Verenigde Naties.
Vijf jaar na het 20 jaar durende overleg lijkt het er dan toch op dat de nieuwe auteursrechtrichtlijn behalve uploadfilters en linktax dan eindelijk nieuwe middelen gaat introduceren voor blinden en slechtzienden.
Wanneer precies? Ergens volgend jaar denk ik.
Alweer Kobo Forma
Zie net een persbericht voorbij komen waarin Kobo de Kobo Forma formeel aankondigt (vorige week lekte het per ongeluk). Een 8 inch ereader, 15% lichter dan de Aura ONE, waterdicht en o.a. voorzien van bladerknoppen. Komt 23 oktober uit voor 280 euro. #pittigprijsje
— Raymond Snijders (@rsnijders) October 2, 2018
Het had weinig zin meer om de oorspronkelijke planning te volgen (gok ik) en dus gooide Kobo afgelopen week alvast het persbericht de deur uit voor de nieuwe Kobo Forma ereader. Alle informatie is ook op hun website te vinden inmiddels en ik zag dat buitenlandse ereadersites al een reviewexemplaar toegestuurd hebben gekregen.
De Forma heeft een 8 inch scherm (een fractie groter dan dat van de Aura ONE) maar is een stukje lichter. Qua hardware volgt het de ‘standaard’ Kobo ingrediënten met de ComfortLight Pro schermverlichting, waterresistent en dezelfde processor als zijn voorgangers. Wel nieuw is de vormgeving die sterk lijkt op de Oasis 2, inclusief bladerknoppen en het feit dat je het beeld kunt draaien zodat je de ereader zowel links als rechtshandig kunt gebruiken. Ik vind dat bijzonder fijn bij de Oasis dus prima dat Kobo dit overneemt qua idee, al vind ik het prijskaartje van 280 euro minder geslaagd.
Als mijn gezondheid (en de NS) meewerkt dan heb ik maandagochtend de gelegenheid om zowel de Kobo Forma uit te proberen als om Michael Tamblyn, CEO van Kobo, wat vragen te stellen. Kan ik rechtstreeks bij de bron vragen wanneer ze eindelijk het uitzetten van woordafbreking mogelijk gaan maken ;-)
Btw-tarief op digitale publicaties gaat omlaag
Btw-tarief op e-books mag omlaag https://t.co/5j4d68lVDK
— Tweakers (@tweakers) October 2, 2018
Er gingen jarenlange discussies aan vooraf: kunnen boeken en ebooks onder hetzelfde btw-tarief vallen? Het logische antwoord zou ‘ja’ moeten zijn maar toch stond de Europese btw-richtlijn dit simpelweg niet toe om ebooks onder digitale diensten vallen en die niet uitgezonderd mogen worden van het hogere tarief. Wat dus in de Europese landen leidde tot de rare situatie dat ebooks hoger belast worden dan papieren boeken.
Enkele Europese landen probeerden eenzijdig te besluiten de btw te verlagen op ebooks maar werden teruggefloten door de hoogste Europese rechter. Het schuurde echter wel en dus volgde er in 2016 een publieke consultatie over btw op digitale publicaties wat in juni 2017 – enkele maanden nadat de rechter weer besloot dat het echt niet mocht – uitmondde in een stemming in de Raad van de Europese Unie. Daar lag vervolgens Tsjechië dwars die het voorstel blokkeerde.
In een nieuwe stemming lijkt Tsjechië het verzet gestaakt te hebben en kan de verlaging van het btw-tarief op ebooks dan alsnog plaatsvinden. Daar hoeft nu niet nog een keer over gepraat te worden (de toestemming van het Parlement lag er al sinds vorig jaar) en dus is het een kwestie van wachten tot de maatregel ook in Nederland ingevoerd gaat worden. Of dat ook tot lagere prijzen van ebooks gaat leiden? Dat zullen we nog moeten zien.
Boekenvak sluit convenant met bibliotheek voor betere beschikbaarheid ebooks
‘Nederlandse e-books straks sneller bij digitale bibliotheek’. Vandaag heeft ??@ivanengelshoven? hierover een convenant afgesloten met organisaties van uitgevers, auteurs en bibliotheken. https://t.co/77OVgv31ut
— Aad van Tongeren (@AadvanTongeren) October 3, 2018
Bijna een jaar zaten minister Van Engelshoven, de GAU, de Auteursbond, de Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB), Lira, Pictoright en de KB om tafel. Met als doel tot afspraken te komen om nieuwe ebooks maximaal een jaar na verschijnen in de onlinebibliotheek te krijgen.
Dat is kennelijk gelukt want vorige week tekenden de partijen een overeenkomst waarin ze zich bereid verklaarden zich voor deze zaak in te spannen.
Goed nieuws natuurlijk want de beschikbaarheid van actuele titels (nou ja, in zover je na 1 jaar nog over actueel kunt spreken) is een stevig pijnpunt bij het promoten van digitaal lenen. In een compromis is nu de embargotermijn op 1 jaar gezet zodat uitgevers hun titels eerst nog kunnen (proberen te) verkopen.
Het extra goede nieuws voor auteurs, vertalers en illustratoren is dat bij uitlening van hun digitale werken zij nu ook een vergoeding gaan krijgen. Ebooks zijn uitgezonderd van de leenrechtregeling en bij het maken van de individuele afspraken tussen bibliotheek en uitgevers was het lang niet altijd zo dat de betrokkenen ook een vergoeding via hun uitgever kregen.
Is het alleen maar fantastisch nieuws? Ongetwijfeld niet.
Zowel auteurs als uitgevers hebben nog steeds de mogelijkheid om titels niet aan te leveren voor het lenen ervan en in plaats van een ‘overeenkomst’ met harde afspraken is er nadrukkelijk sprake van een ‘convenant’ waarin het expliciet gaat over een inspanningsverplichting . Iedereen gaat zijn best doen maar wat is er nu precies afgesproken dan?
Als ik van weddenschappen hield zou ik wedden dat die nieuwe titels voor het overgrote deel niet beschikbaar gemaakt gaan worden voor lenen/lezen op een ereader bijvoorbeeld. En dat zal gegarandeerd niet als eis of zelfs maar als streven in het convenant staan. Of auteurs, vertalers en illustratoren ook echt een redelijke bron van inkomsten hiermee krijgen is ook discutabel. Het is op zijn best een goed bedoelde regeling maar dit moet niet verward worden met de leenregeling die er voor papieren boeken is en die de basis vormt van het uitlenen van boeken in Nederland. Zolang een vergoedingsregeling voor makers niet permanent en structureel opgenomen is in de individuele overeenkomsten met uitgevers, is het niet meer dan een pleister voor het bloeden vrees ik.
Of dit wellicht toch de bedoeling is weten we over twee weken. Dan wordt de feitelijke tekst van het convenant gepubliceerd in de Staatscourant en kom ik er vanzelfsprekend uitgebreid op terug.
Europese E-book barometer
Europese E-book barometer, Samenwerking CB en internationale organisaties https://t.co/Rpj0EeXs78
— inct (@InCT) October 5, 2018
CB heeft in samenwerking met Bookwire, de International Publishing Distribution Association en Rüdiger Wischenbart, meegewerkt aan de ontwikkeling van de eerste Europese E-book Barometer met daarin een beknopt overzicht van de ebookmarkt in Nederland, Duitsland, Italië en Spanje.
Het rapport is online te lezen en als je op de Kopen knop klikt voor het sympathieke bedrag van 0 euro ook te downloaden.
En verder nog …
Win jij voor je scriptie, publicatie of initiatief in ons mooie vakgebied? Meld 'm dan aan via victorine@knvi.nl! De Victorines 2018 worden uitgereikt tijdens Smart Humanity in EYE Amsterdam op 13 december. Meer info? Check dit filmpje! https://t.co/sg2rEdtnJr
— KNVI (@KNVI_NL) October 2, 2018
Heb jij je scriptie, publicatie of initiatief in ons mooie vakgebied al aangemeld voor een van de Victorines 2018? Doe dit zsm nog via victorine@knvi.nl
Lampje wint de Gouden Griffel! pic.twitter.com/AVVhUa9vyE
— Juf Maike (@JufMaike) October 2, 2018
Lampje van Annet Schaap wint de Gouden Griffel. Helemaal terecht, ga dit boek nu lezen!
'The Witcher' author demands $16m in royalties from CD Projekt Red https://t.co/pk6f4LPi5n
— Raymond Snijders (@rsnijders) October 4, 2018
De schrijver van de boeken over The Witcher eist (omgerekend) 16 miljoen van de gamestudio CD Projekt Red die een reeks zeer succesvolle games op de markt heeft gebracht. Volgens de schrijver waren de oorspronkelijke afspraken – en afkoopsom voor de rechten – onvoldoende nu er door de Poolse studio honderden miljoenen mee verdiend is. Het belooft een interessante casus te worden en wellicht een Europees voorbeeld van hoe de oorspronkelijke makers van een wereldbekende franchise met bijna lege handen achterbleven. In Amerika bleven de bedenkers van Superman met een verhoudingsgewijs schijntje achter nadat ze de rechten verkochten.
#