De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft Stichting BREIN toestemming gegeven om persoonsgegevens te verzamelen en te verwerken ten behoeve van een bittorrent onderzoeksbestand. Stichting BREIN gaat nu, op basis van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp), IP-adressen vastleggen van actieve bittorrentgebruikers die op grote schaal auteursrechtelijk beschermde werken aanbieden. Maar wat mogen en gaan ze nou precies bewaren en onderzoeken? En gaan ze ook jouw IP-adres opslaan en daarmee je naam en adres achterhalen?

Als je het bericht op de site van BREIN leest dan zou je kunnen denken dat de anti-piraterij organisatie de jacht opent op iedereen die auteursrechtelijk beschermde werken deelt via een bittorrentnetwerk. IP-adressen worden verzameld, schikkingsvoorstellen van duizenden euro’s gaan verstuurd worden en als er niet geschikt kan worden, dan is BREIN gaarne bereid naar de rechter te gaan om de volledige schade te verhalen op de uploaders. En uploaden, dat doet iedereen automatisch bij het torrenten van bestanden.

Prioriteringsbeleid

Toch wil BREIN vooral de uploaders in het vizier gaan krijgen die voor de aanwas van (nieuwe) werken zorgen die illegaal verspreid worden. “Dit kunnen frequente uploaders zijn maar ook uploaders die minder vaak voorkomen maar wel steeds met recent product. Het gaat niet alleen om uploaders van films en series op torrent sites en popcorn time maar ook om uploaders van boeken, muziek en games”, zegt BREIN directeur Tim Kuik.

Uit het verslag (PDF) van de Autoriteit Persoonsgegevens blijkt dat BREIN dit type gebruikers wil vinden door te onderzoeken welke gebruiker steeds als eerste seeder verschijnt in een zwerm, dat wil zeggen, degene die als eerste een bestand aanbiedt. Ook wordt gekeken welke gebruikers opvallend vaak bestanden delen.

Maar om aan de eisen van de Wet bescherming persoonsgegevens te voldoen moet de stichting ook verder afbakenen wat er precies verzameld en verwerkt wordt aan IP-adressen. Zo focust de stichting zich op uploaders die Nederlandse producties (of producties die op de Nederlandse markt gericht zijn) verspreiden. Vooral als die producties (zeer) kort na na de officiële publicatie al meteen illegaal via bittorrent worden gedeeld.

Uit hetzelfde verslag van de AP (pagina 4) blijkt dat Stichting BREIN specifieke selectiecriteria wil/moet hanteren voor het verzamelen en verwerken van IP-adressen:

1. Alleen IP-adressen met een Nederlandse oorsprong komen in aanmerking voor het onderzoek. “Buitenlandse” IP-adressen worden, indien zij terechtkomen in het onderzoeksbestand, onmiddellijk verwijderd.
2. Stichting BREIN richt zich op IP-adressen die zich vroeg in de zwerm bevinden, dat wil zeggen: degene die het bestand als eerste aanbiedt (“eerste uploader”) of degene die kort (seconden) na de eerste publicatie van een torrent begint met downloaden;
3. Stichting BREIN richt zich op gebruikers die het bestand volledig in het bezit hebben en beschikbaar stellen (100% seeding).
4. IP adressen komen in aanmerking voor nader onderzoek als de betreffende gebruiker regelmatig voorkomt in meerdere zwermen als aanbieder van vermoedelijk inbreukmakend materiaal (“grote uploader”). Om herhaling te kunnen constateren worden de IP adressen gedurende 12 weken bewaard in het kader van het onderzoek. Nederlandse IP-adressen die eenmalig in bittorrent-zwermen worden aangetroffen zullen zonder verder onderzoek uiterlijk binnen 12 weken worden vernietigd. Dit geldt ook voor Nederlandse IP-adressen die meer dan eens in bittorrent-zwermen worden aangetroffen zonder dat ze vermoedelijk toebehoren aan eerste en /of grote uploaders.

Wanneer ben *jij* die uploader die BREIN zoekt?

Als je (Nederlandstalige) materialen als eerste beschikbaar maakt op één van de bittorrentnetwerken zodat anderen dat kunnen downloaden, dan kom je waarschijnlijk wel op de ‘most wanted’ lijst terecht. Dat geldt ook voor alle downloaders die met enige regelmaat mee helpen met het verspreiden van torrents in de eerste uren en dagen dat iets beschikbaar gemaakt wordt (vroeg in de zwerm).

Daarentegen ben je minder of helemaal niet interessant voor BREIN als je af en toe eens wat downloadt via bittorrent en meteen na het downloaden de torrent verwijdert uit je torrentsoftware. Je bent dan niet 100% aan het seeden en je bent geen grote uploader. Je gegevens worden dan wel opgeslagen maar komen niet in het onderzoeksbestand terecht. En zelfs al kom je daar wel in terecht omdat je wellicht toch een grote uploader bent, dan worden je gegevens binnen 12 werken verwijderd als je niet nog een keer ‘betrapt’ wordt.

Of BREIN zich ook primair gaat focussen op Nederlandstalige producten op bittorrent of toch ook achter uploaders van Amerikaanse films en tv-series aan zal gaan, zal nog moeten gaan blijken. Feit is wel dat de toestemming van de Autoriteit Persoonsgegevens sterk gekoppeld is aan die specifieke selectiecriteria: die toestemming geldt voor het verwerken van Nederlandse IP-adressen ten behoeve van het opsporen van uploaders van Nederlandse en/of Nederlandstalige auteursrechtelijk beschermde werken.

Van IP-adres naar je naam en thuisadres

“Stichting BREIN zal voor het achterhalen van contactgegevens van een betrokkene op basis van gegevens uit het bittorrentonderzoek uitsluitend internet service providers benaderen met een verzoek om aanvullende persoonsgegevens, al dan niet met tussenkomst van de rechter.”, valt er te lezen in het verslag van de AP.

BREIN hoopt hierbij op de medewerking van de providers want die kunnen als enige vaststellen welke abonnee hoort bij welk IP-adres. Daar zitten echter nog wel flink wat haken en ogen aan vast omdat er vele scenario’s te bedenken zijn waarbij de abonnee helemaal niet degene hoeft te zijn die iets gedownload heeft. Daarnaast weten providers ook dat het bijzonder slechte reclame is om “klakkeloos” namen van abonnees door te geven aan derden zonder dat er expliciet bewijsmateriaal ligt dat een abonnee iets gedaan heeft wat niet mag.

Dat is de reden dat providers niet vrijwillig meewerken en elk verzoek laten toetsen door de rechter. Zo verloor BREIN afgelopen december nog een rechtszaak die ze tegen Ziggo aangespannen hadden voor de afgifte van persoonsgegevens. De rechter vond weliswaar dat BREIN recht had op die afgifte van persoonsgegevens maar vond ook dat de stichting niet hard (genoeg) kon maken dat het ook de klant zelf was die inbreuk had gemaakt op de auteursrechten.

Dat probleem zal BREIN ook houden in de toekomst. Ze zal moeten aantonen dat het aannemelijk is dat de abonnee(s) zelf structureel en doelbewust inbreuk hebben gefaciliteerd. Maar zelfs als dat lukt dan moet BREIN ook nog aantonen dat de inbreuk op het auteursrecht groter is dan het recht op privacy van de persoon achter het IP-adres.

Maar dat is in elk geval nu wel een stuk gemakkelijker geworden met de toestemming van de Autoriteit Persoonsgegevens waarmee BREIN meer persoonsgegevens en dus ook bewijs kan verzamelen over de illegale uploads. Of een rechter dat zwaarder vindt wegen dan het recht op privacy van de vermeende illegale uploaders, zal ongetwijfeld nog vele malen aan de orde komen de komende jaren.

@headerafbeelding via Pixabay met een CC0-verklaring

#